Đầu tư là gì? Nên đầu tư ngắn hạn hay dài hạn?

Đầu tư tài chính ngày càng trở nên phổ biến hơn khi nền kinh tế Việt Nam đang phát triển nhanh chóng. 

Nếu đang quan tâm đến các kênh đầu tư hot trên thị trường như Vàng/Dầu thô/Bitcoin/Cổ phiếu, hãy theo dõi bài viết ngay sau đây của chúng tôi để tìm được phong cách và danh mục đầu tư nào phù hợp với mình!

1.1 Đầu tư là gì? Tại sao nên đầu tư?

Đầu tư, đặt biệt là đầu tư cá nhân chỉ quá trình bỏ tiền vào một loại tài sản nào đó với mục đích để tiền đẻ ra tiền. Lợi nhuận kiếm được từ việc đầu tư có thể dùng để nâng cao chất lượng cuộc sống, trợ cấp cho việc thất nghiệp bất ngờ và chuẩn bị cho việc nghỉ hưu trong tương lai v.v.

Do sự phát triển của Fintech, đầu tư online rất dễ thực hiện. Tuy nhiên, nếu muốn đầu tư thành công, điều tiên quyết là trader phải chọn cho mình một loại tài sản phù hợp. Ngoài ra, bạn cần tìm hiểu rõ về tình hình tài chính cá nhân để giúp bạn đưa ra quyết định hợp lý hơn.

1.2 Lợi nhuận đầu tư đến từ đâu?

Thông thường, việc đầu tư sẽ sinh lời từ hai hình thức dưới đây:

• Kiếm lời từ chênh lệch giá: ví dụ bạn mua vào 10 cổ phiếu Mỹ và bán ra với mức giá cao hơn, từ đó bạn sẽ tận hưởng lợi nhuận từ chênh lệch giá.

  
  

• Kiếm lời từ kế hoạch kinh doanh: Vẫn là mua cổ phiếu, nếu bạn sở hữu cổ phiếu cơ sở thì luôn được hưởng cổ tức vì bản chất của điều này là công ty phát hành cổ phiếu đã sử dụng số tiền của các trader để mở rộng dịch vụ kinh doanh của mình. 

Nếu kế hoạch kinh doanh đó thành công là bạn có quyền tận hưởng một phần lợi nhuận từ công ty đó và  ngược lại.

Chắc có người đặt ra câu hỏi “ Mình có thể tự đầu tư kinh doanh không?” Có, nhưng mình khuyên bạn phải cẩn thận trước khi bắt đầu làm vì điều này hơi khó. Bạn có thể mắc phải những khó khăn như khoản đầu tư không đủ, cạnh tranh khốc liệt, thiếu kỹ năng kinh doanh…v.v

1.3 Đầu tư thành công là nhờ may mắn?

Có thể nói là may mắn đóng vai trò quan trọng trong việc đầu tư. Tuy nhiên, nó không thể quyết định thành công 100%. 

Ví dụ như giá cổ phiếu bị chi phối lớn bởi nền kinh tế, nếu bạn sống trong thời đại mà kinh tế đang phát triển mạnh mẽ, việc bộ lọc và nắm giữ một loại cổ phiếu hoặc chỉ số sẽ dễ mang lại nhiều lợi nhuận cho bạn hơn.

Tất nhiên, bạn phải biết cách nghiên cứu và đầu tư, đừng hành động theo cảm xúc và dựa trên cảm tính.

Chúng ta có thể nhận thấy rằng tỷ lệ lạm phát đang ở mức cao nhất trong 40 năm. Cùng với đó là thu nhập tăng chậm. Điều này có nghĩa là cuộc sống của người ta đang trở nên đắt đỏ hơn bao giờ hết. Đó là lý do tại sao việc đầu tư lại quan trọng như vậy và bạn cần tham gia vào đầu tư nếu: 

• Bạn muốn tăng thu nhập thụ động. Bạn nên để tiền làm việc cho mình bằng cách đầu tư và kiếm được một số lợi nhuận khá.

  
  

• Bạn lo sợ tiền trong tài khoản ngân hàng sẽ mất giá. Khi lạm phát gia tăng, sức mua của tiền giảm xuống khi bạn để tiền của mình nằm yên.

  
  

• Bạn không muốn làm việc cho đến khi 70 tuổi. Bạn bắt đầu đầu tư càng sớm thì càng có lợi cho bạn khi về già.

Dù đầu tư có rủi ro tiềm ẩn, nhưng nếu bạn có tiền nhàn rỗi, bạn có thể bắt đầu lập kế hoạch đầu tư cá nhân.

3.1.Vàng

◎Đầu tư vàng dài hạn

•Mua vàng vật chất: Những người đầu tư vào vàng vật chất thường có ý định nắm giữ vàng dài hạn trong vài năm, và tin vào tiềm năng tăng giá trong tương lai của vàng. Đây là 1 cách để đầu tư vàng dài hạn. 

•Các quỹ ETF vàng: Đầu tư vào ETF vàng cũng giống như mua cổ phiếu vàng. Các quỹ ETF vàng thường được quản lý bởi các chuyên gia giao dịch vàng với kinh nghiệm dày dạn trong việc tìm kiếm lợi nhuận từ vàng. Các nhà đầu tư mua chứng chỉ quỹ ETF vàng thường là các nhà đầu tư thụ động.

◎Giao dịch vàng ngắn hạn

•Giao dịch hợp đồng chênh lệch vàng CFD: CFD là một dạng hợp đồng mà người giao dịch vàng-mua bán vàng có thể kiếm lời từ chênh lệch giá mua và giá bán. CFD cho phép các trader tìm kiếm lợi nhuận của vàng, cũng như tiền điện tử hoặc cổ phiếu mà không cần sở hữu chúng. Một trong những nhà môi giới CFD uy tín trên thế giới hiện nay là Mitrade. 

•Hợp đồng tương lai/Hợp đồng quyền chọn vàng: Cũng như CFD, hợp đồng tương lai và hợp đồng quyền chọn là các loại hợp đồng phái sinh phổ biến trên thế giới. Đây cũng là các công cụ cho phép nhà đầu tư ngắn hạn sử dụng đòn bẩy, xác định xu thế giá vàng từ đó có hoạt động tìm kiếm lợi nhuận ngắn hạn phù hợp.  

3.2.Dầu thô

◎Đầu tư dầu thô dài hạn

•Mua cổ phiếu công ty dầu thô: Phương pháp đầu tư dầu thô đơn giản nhất là mua cổ phần trong một công ty tiềm năng và chờ cho đến khi chúng tăng giá. Tuy nhiên, những sự kiện như chiến tranh thương mại dầu mỏ hoặc sự cố tràn dầu vẫn có thể gây thiệt hại nghiêm trọng cho khoản đầu tư này. 

•ETF dầu: Cũng giống vàng, sở hữu chứng chỉ ETF dầu là một trong những lựa chọn cho các nhà đầu tư dài hạn. 

◎Giao dịch dầu ngắn hạn

•Hợp đồng chênh lệch CFD dầu: Như đã nhắc ở trên, CFD là công cụ tài chính rất phổ biến trên thế giới, do đó, công cụ này không thể không xuất hiện trên thị trường của các nhà giao dịch dầu thô. CFD dầu hiện đang có trên nền tảng giao dịch của Mitrade. 

•Hợp đồng tương lai/quyền chọn dầu: Đây cũng là các công cụ phái sinh hàng hóa dầu được các nhà đầu tư ưa chuộng, họ không phải sở hữu hàng ngàn thùng dầu mỏ mà vẫn có thể giao dịch kiếm lời với chúng. Với các hợp đồng này, nhà đầu tư sẽ dự đoán xu hướng giá dầu, từ đó thực hiện mua/bán; hoặc quyền chọn mua/bán dầu với một mức giá xác định ở thời gian xác định. 

3.3.Bitcoin

◎Đầu tư bitcoin dài hạn

•Mua bitcoin: Cách đầu tư bitcoin ít phức tạp nhất là mua một số lượng tiền điện tử nhất định và không quan tâm đến các biến động ngắn hạn. Họ đợi vài năm cho đến khi giá tăng để kiếm lợi nhuận. 

•Đầu tư vào các startup blockchain (ICO): Nếu có tầm nhìn tốt về ngành blockchain, bạn có thể đầu tư (giai đoạn đầu) vào các công ty khởi nghiệp liên quan đến nền tảng này. Nếu may mắn, bạn có thể trở thành triệu phú vì sở hữu cổ phần trong một công ty thành công trong việc cung cấp nền tảng phát triển cho tiền điện tử. 

◎Giao dịch bitcoin

•CFD tiền điện tử: Chi phí để mua một đồng tiền điện tử quá đắt đỏ, bạn chẳng có đủ vốn. Đừng lo, với các hợp đồng chênh lệch CFD, bạn có thể giao dịch ký quỹ ngắn hạn và hưởng chênh lệch từ những lần tăng – giảm giá của bitcoin. 

•Hợp đồng tương lai Bitcoin: Nếu tin tưởng vào phán đoán về xu hướng tăng/giảm giá của bitcoin trong tương lai, các trader có thể sử dụng hợp đồng tương lai để chơi Bitcoin-giao dịch Bitcoin và tìm kiếm lợi nhuận trong ngắn hạn. 

3.4.Cổ phiếu

◎Đầu tư cổ phiếu dài hạn

•Mua cổ phiếu của một công ty tiềm năng: Đây cũng là cách mà nhà đầu tư nổi tiếng Warren Buffett đã làm, tức tìm mua cổ phiếu của những công ty có tiềm năng hoặc những công ty bị định giá thấp, sau đó đợi tới ngày giá cổ phiếu tăng trong tương lai và bạn có thể “hốt bạc”. 

•Quỹ cổ phiếu: Nếu bạn không tự tin mình sẽ chọn mua được 1 cổ phiếu tiềm năng, các quỹ cổ phiếu với các chuyên gia đầu tư đầu ngành sẽ thực hiện điều đó cho bạn. Và thay vì mua cổ phiếu, giờ thì bạn mua chứng chỉ quỹ và kiên nhẫn chờ đợi lợi nhuận trong dài hạn. 

◎Giao dịch cổ phiếu ngắn hạn

• Chỉ số tương lai cổ phiếu: Chỉ số cổ phiếu/chỉ số chứng khoán là một danh mục cổ phiếu đại diện được lựa chọn sẵn. Thay vì mua/bán các cổ phiếu trong danh mục này, bạn có thể mua/bán chỉ số cổ phiếu tương lai trên một thị trường chuẩn hóa trên một thị trường tập trung. 

• CFD chứng khoán: Tương tự vàng, dầu, hay bitcoin, bạn cũng có thể tìm kiếm lợi nhuận dựa trên biến động chỉ số chứng khoán hoặc cổ phiếu với công cụ phái sinh là hợp đồng chênh lệch CFD. 

Bạn không cần phải đầu tư tiền vào toàn bộ giá trị danh nghĩa của rổ cổ phiếu, chỉ cần bỏ ra một số vốn là có thể bắt đầu giao dịch CFD tại Mitrade với 3 bước đăng ký đơn giản:

(Bảng 1: Các đặc tính khác biệt của hoạt động đầu tư và giao dịch)

Thuật ngữ “giao dịch” và “đầu tư” thường được sử dụng để ám chỉ chung một hành động kiếm tiền dựa trên biến động giá của tài sản, và thường được sử dụng để thay thế nhau trong cách diễn đạt. 

Tuy nhiên trong thực tế, “đầu tư” và “giao dịch” lại có những khác biệt cơ bản trong mục tiêu tài chính. Đó là gì?

◎Thời gian đầu tư: Các nhà đầu tư thường hướng đến tầm nhìn đầu tư dài hạn, họ thậm chí có thể nắm giữ tài sản trong vòng vài năm. Trong khi đó, các nhà giao dịch (trader) hành động tìm kiếm lợi nhuận dựa trên biến động giá trong ngắn hạn. 

◎Tần suất giao dịch: Trader luôn tìm kiếm lợi nhuận dựa trên các biến động ngắn hạn, do đó tần suất giao dịch của họ rất thường xuyên. Ngược lại, những nhà đầu tư lại có xu hướng nắm giữ tài sản và không bán cho đến khi đạt được mục tiêu lợi nhuận trong dài hạn. Do đó, họ hầu như ít có hoạt động giao dịch trong một thời gian dài. 

◎Khẩu vị rủi ro: Khẩu vị rủi ro phụ thuộc và mức độ rủi ro mà nhà đầu tư/trader chấp nhận. Nếu xét về khẩu vị rủi ro, có thể chia nhà đầu tư làm 2 loại: 1 bên không thích rủi ro, và 1 bên là các nhà đầu tư ưa mạo hiểm. 

Các trader giao dịch thường xuyên hơn, do đó, mức rủi ro mà họ phải chịu cao hơn. Ngoài ra, các trader cũng thường tham gia vào hoạt động ký quỹ để tạo đòn bẩy trong giao dịch. Khả năng kiếm lời từ sử dụng đòn bẩy sẽ cao hơn, nhưng cũng vì thế mà khả năng thua lỗ cũng nhiều hơn. Và vì vậy, trader thường được gọi là các nhà đầu tư ưa mạo hiểm. 

Ngược lại, các nhà đầu tư dài hạn thường không thích rủi ro hơn. 

◎Loại phân tích: Các nhà đầu tư dài hạn thường đặt cược vào giá trị của tài sản, nên các yếu tố phân tích cơ bản thường được sử dụng để đánh giá giá trị nội tại và tiềm năng trong tương lai của tài sản. Trong khi đó, các trader dùng phân tích kỹ thuật để dự đoán hướng giá và xác định các mức giá có lợi cho mình. 

◎Phương pháp tạo ra lợi nhuận: Cả nhà đầu tư ngắn hạn và nhà đầu tư dài hạn đều hướng đến tạo lợi nhuận từ việc đánh giá giá trị tiềm năng của tài sản. Tuy nhiên, các nhà đầu tư dài hạn sẽ có thêm lợi nhuận từ cổ tức (đầu tư cổ phiếu), hoặc hành động tạo sự khan hiếm để tăng giá trị đầu tư – coin burn (đầu tư tiền ảo). 

Riêng trong đầu tư tiền ảo, thì hoạt động blockchain phân kỳ (hard forks) hoặc trao tặng/phân chia tiền ảo miễn phí (airdrops) đều tạo ra lợi nhuận cho cả nhà đầu tư dài hạn hoặc trader.   

◎Nguồn tài chính: Các trader giao dịch dựa vào lợi thế của đòn bẩy tài chính, do đó họ cần vốn ít để giao dịch hợp đồng giá trị lớn hơn. Trong khi đó, các nhà đầu tư dài hạn cần số vốn cao để sở hữu tài sản mình muốn nắm giữ. 

◎Đặc tính giao dịch: "Đừng có làm gì cả, hãy cứ ngồi yên đấy thôi!". Đó là hành động của các nhà đầu tư dài hạn với chiến lược đầu tư thụ động, tức cố gắng đưa ra càng ít quyết định đầu tư càng tốt để giảm thiểu chi phí giao dịch, bao gồm cả thuế thu nhập tài chính. 

Trái ngược với chiến lược này, các trader có thể liên tục quan sát biến động thị trường để khai thác tối đa các điều kiện sinh lợi. Đây là chiến lược đầu tư chủ động.

◎Xu hướng thị trường: Các nhà đầu tư dài hạn có xu hướng tìm kiếm lợi nhuận 1 chiều (có lợi nhuận khi giá tài sản tăng), trong khi các nhà giao dịch ngắn hạn thường yêu thích hoạt động bán khống, và kiếm lời 2 chiều, kể cả khi giá lên và xuống. 

Vậy, bạn sẽ chọn phong cách đầu tư dài hạn hay là một trader? Lời khuyên của tôi là nếu bạn thích phong cách đầu tư ổn định, hãy đầu tư dài hạn. Tuy nhiên, bạn cần phải có hiểu biết chuyên sâu về giá trị của tài sản, đồng thời phải có lòng tin, không bị các biến động ngắn hạn chi phối để nắm giữ tài sản trong thời gian dài. 

Còn nếu bạn ưa thích tìm kiếm lợi nhuận thường xuyên và hoạt động đầu tư linh hoạt, hãy học cách đọc và phân tích biểu đồ, vì nó sẽ giúp ích cho bạn trong hoạt động trading của mình.

◎Rủi ro với hoạt động đầu tư dài hạn: 

۞ Rủi ro lạm phát

Rủi ro lạm phát liên quan đến sự không chắc chắn về giá trị tương lai của khoản đầu tư, khi giá trị khoản đầu tư của bạn không theo kịp chỉ số lạm phát, đặc biệt trong trường hợp bạn sở hữu các khoảng đầu tư dài hạn như trái phiếu. Cổ phiếu thường không bị ảnh hưởng bởi rủi ro lạm phát vì hầu hết các công ty có thể điều chỉnh giá cả sản phẩm của họ theo mức tăng của lạm phát. 

۞ Rủi ro tín dụng 

Là rủi ro mà tổ chức chính phủ hoặc công ty phát hành trái phiếu sẽ không có khả năng trả lãi hoặc trả nợ gốc khi đến hạn. Rủi ro tín dụng thường xảy ra với các hoạt động đầu tư dài hạn như trái phiếu. 

۞ Rủi ro thanh khoản

Là rủi ro khi bạn muốn rút tiền ra sớm nhưng lại không thể bán khoản đầu tư của bạn với giá hợp lý hoặc khó tìm người mua. Để bán khoản đầu tư, bạn có thể cần chấp nhận mức giá thấp hơn kỳ vọng hoặc thấp hơn giá thị trường. Rủi ro này thường xảy ra với các kênh đầu tư dài hạn và có tính thanh khoản thấp như bất động sản. 

◎Rủi ro với các đầu tư ngắn hạn: 

۞ Rủi ro do biến động thị trường 

Đây là rủi ro liên quan đến biến động giá của tài sản trong ngắn hạn, đặc biệt rõ rệt ở các thị trường có tính thanh khoản cao như tiền tệ, chứng khoán, nơi mà những sự kiện nhỏ nhất cũng có thể gây ra những biến động cực kỳ lớn. 

Biến động thị trường có thể không dự đoán được và thường báo hiệu một sự thay đổi lớn trên thị trường. Ví dụ, một bài phát biểu của thống đốc FED cũng có thể dẫn đến sự tăng giảm đột biến của đồng đô la Mỹ trên thị trường tiền tệ. 

۞ Rủi ro hệ thống (Rủi ro tập trung)

Hay còn gọi là rủi ro thị trường, là rủi ro có thể ảnh hưởng đến toàn bộ thị trường. Rủi ro này thường khó tránh và khó dự đoán, đặc biệt là khi thị trường quay đầu vì bất kỳ lý do gì. Cách phòng tránh rủi ro hệ thống là phân tán danh mục đầu tư vào đa dạng thị trường như chứng khoán, hàng hóa, Forex…

۞ Sự kiện Thiên nga đen

Sự kiện thiên nga đen rất hiếm khi xảy ra, nhưng là rủi ro đáng sợ nhất đối với các trader. Sự kiện thiên nga đen là cách ví von ẩn dụ mô tả một sự kiện đáng kinh ngạc, với sức ảnh hưởng lớn đến các thị trường nói chung. Một số ví dụ về sự kiện Thiên nga đen như sự kiện Thứ Hai đen tối ngày 13/10/1987 đã khiến S&P 500 mất đi 28,5% giá trị; hay như mới đây, dịch bệnh Covid-19 đã khiến chỉ số này cũng mất gần 1/3 giá trị vào ngày 19/2/2020. 

Sau khi tìm hiểu về các sản phẩm đầu tư Vàng/Dầu thô/Bitcoin/Cổ phiếu phổ biến, bạn cũng nên tham khảo về các chiến thuật để tìm được phong cách phù hợp với mình. Hiện nay, có các chiến lược giao dịch và đầu tư phổ biến sau: 

Position Trading

Đây là chiến thuật đầu tư dài hạn với thời gian nắm giữ vị thế khá dài: có thể vài tuần, vài tháng, thậm chí lên đến cả năm. Chiến thuật này thường được áp dụng nhiều trên thị trường chứng khoán. 

Để thực hiện 1 giao dịch, Position trader sẽ nghiên cứu tìm hiểu rất kỹ về sản phẩm mục tiêu, sau khi đã vào lệnh, họ lờ đi hoặc thậm chí quên đi các biến động ngắn hạn trên thị trường, chỉ chờ cho đến khi đạt được lợi nhuận kỳ vọng thì mới thoát vị thế. 

Swing Trading

Chiến thuật có tần suất giao dịch nhiều hơn Position Trading một chút được gọi là giao dịch trung hạn – Swing Trading với thời gian nắm giữ lệnh từ vài ngày đến vài tuần, nhưng thường thì không quá một tháng. Nếu Position Trading yêu cầu các nhà đầu tư quan tâm đến phân tích cơ bản nhiều hơn, thì Swing Trading sẽ đòi hỏi các trader phải có kỹ năng đọc biểu đồ và phân tích thông số kỹ thuật cơ bản.

Day Trading

Đây là chiến thuật thường được các trader ưa thích. Giao dịch theo ngày hướng đến mục tiêu các lệnh của trader sẽ được hoàn thành trong ngày, không để qua đêm. Thường thì các Day trader sẽ thích giao dịch trong khoảng thời gian ngắn từ 2 phút, 5 phút, 10 phút đến vài giờ. 

Scalping Trading

Đây là thuật ngữ dùng để biểu thị chiến thuật giao dịch lướt sóng để thu lợi nhuận nhỏ một cách thường xuyên, bằng cách vào và thoát lệnh nhiều lần trong ngày. 

Nhiều người nhầm lẫn giữa Scalping và Day Trading. Cả hai đều là lối giao dịch ngắn hạn, tuy nhiên các Scalping trader thường vào lệnh chớp nhoáng, hay có thể nói là “điên cuồng” hơn. Số lợi nhuận thu được sẽ nhỏ hơn so với Day Trading. Các trader sẽ cố gắng lướt sóng nhanh để kiếm lợi nhuận nhỏ nhưng nhiều lần trong cùng 1 phiên giao dịch. 

Để trở thành Scalping trader, bạn cần phải tập trung tuyệt đối vào các sự kiện kinh tế mới để đón đầu các chuyển động giá ở tốc độ cao, đồng thời phải thích thú với việc ngồi máy tính liên tục trong suốt phiên giao dịch.

Mỗi chiến thuật, mỗi phương thức đầu tư đều sẽ có những lợi thế và đặc điểm phù hợp với tính cách các nhà đầu tư. 

Tại Việt Nam, hiện nay, các nhà đầu tư quan tâm đến các kênh đầu tư thông qua hợp đồng chênh lệch CFD nhiều nhất, bởi công cụ này cho phép nhà đầu tư tiếp cận bất kỳ thị trường toàn cầu nào mình yêu thích, từ cổ phiếu, vàng, dầu thô, forex, đến bitcoin… 

•     MT5 và MT4 là gì? MetaTrader 4 có lừa đảo không? Top 5 phần mềm giao dịch chứng khoán online tốt nhất năm 2023

•     Đầu tư tài chính là gì? 9 các kênh đầu tư tài chính cá nhân hiệu quả 2023

•     TradingView là gì? Hướng dẫn sử dụng TradingView toàn tập để phân tích biểu đồ vàng, Bitcoin v.v. 2023

•     Giao dịch tài chính là gì? Hướng dẫn giao dịch tài chính chi tiết cho người mới bắt đầu

•     17 cách làm giàu nhanh nhất và bí quyết làm giàu online tại nhà

•     Lịch kinh tế là gì? Lịch công bố thông tin kinh tế Forex, Bitcoin, Vàng, Dầu thô v.v.

•     Phái sinh là gì? Top 15+ các sản phẩm phái sinh được giao dịch nhiều nhất tại Việt Nam

•     GDP là gì? Những tác động của GDP đến thị trường tài chính