Có nên đầu tư vào ô tô điện? Đánh giá chi tiết về ngành xe ô tô điện

Khí thải từ những phương tiện chạy bằng xăng dầu đang làm trầm trọng thêm vấn đề biến đổi khí hậu, đặc biệt là xe ô tô bởi sự phát triển nhanh chóng của thị trường này. Giải pháp thay thế xăng dầu bằng điện năng đang trở thành xu hướng tương lai khi có thể giảm thiểu đến 85% lượng khí thải ra môi trường.

Thị trường xe ô tô điện cũng có tốc độ tăng trưởng đáng kinh ngạc trong 3 năm trở lại đây. Vậy có nên đầu tư vào ô tô điện hay không? 

Bài viết hôm nay sẽ đánh giá chi tiết về ngành xe ô tô điện và xem xét cơ hội đầu tư trong lĩnh vực này.

Xe ô tô điện có lịch sử khá lâu đời, từ thập niên 1800s của thế kỷ XIX. Những chiếc xe điện đầu tiên có hình dạng thô sơ giống như xe ngựa với động cơ chạy bằng điện. Đến năm 1899, xe ô tô điện trở nên phổ biến hơn ở khu vực thành thị.

Đến năm 1901 chiếc xe ô tô điện kết hợp với động cơ đốt trong đầu tiên được phát minh. Đến năm 1908 -1912, xe ô tô động cơ đốt trong chạy bằng xăng được sản xuất đại trà vì tiết kiệm chi phí và tiện dụng hơn. Thế kỷ XX, cũng là thời kỳ thịnh vượng của xe chạy bằng xăng và mờ nhạt của xe ô tô điện.

Đến đầu thế kỷ XXI, xe ô tô điện bắt đầu trở lại thị trường với các các công ty tại Trung Quốc, Mỹ như BYD Auto, Tesla năm 2003. Ngoài ra, ngày càng nhiều công ty ô tô phát triển dòng xe ô tô điện bên cạnh xe chạy xăng truyền thống của mình như Hyundai, Honda, Toyota…

Sự khác biệt giữa xe ô tô điện và xe chạy bằng xăng truyền thống:

*Chi phí cho xe chạy bằng điện có thể giảm đáng kể trong tương lai nếu hệ thống điện năng lượng mặt trời được phát triển lớn hơn trong khi nguồn nhiên liệu hóa thạch như xăng dầu đang cạn dần.

Thị trường xe ô tô điện hiện tại

Xe ô tô điện hiện nay đã xuất hiện tại hầu hết các nước trên thế với với thị trường sản xuất và tiêu thụ lớn nhất thuộc về Trung Quốc, Châu  u, Mỹ…

Thị trường tiêu thụ xe ô tô điện theo quốc gia/ vùng lãnh thổ tính đến tháng 12/2021

(Nguồn: Wikipedia)

Trong đó, các thương hiệu nổi tiếng như BYD, Tesla, SAIC-GM-Wuling, GM, Ford, BMW… 

Lượng tiêu thụ xe ô tô điện của 20 hãng nổi tiếng nhất thế giới.

(Nguồn: CleanTechnica)

Trong phần tiếp theo của bài viết, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết hơn về 03 hãng xe bán chạy nhất hiện nay.

Tesla, BYD và SAIC-Wuling là 03 công ty về xe ô tô điện đang có lượng tiêu thụ lớn nhất thế giới hiện nay.

* Nửa đầu năm 2022.

Đánh giá về 03 thương hiệu ô tô điện:

Cả ba công ty ô tô điện Tesla, BYD và SAIC-Wuling liên tục chạy đua trong việc chiếm lĩnh thị trường và thị phần ô tô điện, nhưng mỗi công ty lại có những lợi thế riêng. Tesla mặc dù mở rộng thị trường đến Trung Quốc nhưng doanh số lại liên tục giảm qua các năm. 

Lượng tiêu thụ xe ô tô Tesla điện tại Trung Quốc và xuất khẩu

BYD và SAIC-Wuling dù chưa có thị phần tại thị trường Mỹ, tuy nhiên lợi thế thị trường nội địa cũng mang đến sức cạnh tranh lớn cho 02 thương hiệu này.

Tốc độ tăng trưởng của ngành ô tô điện trong những năm gần đây cho thấy một xu hướng lạc quan đối với ngành này trong tương lai với hầu hết những hãng ô tô hàng đầu và lâu đời trên thế giới hiện nay đã tham gia vào cuộc đua sản xuất điện. 

Không những vậy, sự góp mặt của một loạt những công ty sản xuất ô tô điện mới như Canoo (năm 2018); Vinfast (năm 2017); Fisker (năm 2016)… và những công ty chuyên về pin cho xe điện hay cung cấp dịch vụ sạc điện cũng có sự tăng trưởng ấn tượng.

Vào năm 2012, chỉ có 12.000 xe ô tô điện được tiêu thụ trên toàn thế giới, nhưng sau 10 năm thì số lượng này được bán trong vòng 01 tuần. Gần 10% tổng lượng tiêu thụ ô tô toàn cầu là xe ô tô điện, số lượng này cũng gấp 04 lần thị phần so với năm 2019. Tổng số lượng xe ô tô điện được bán ra tính đến năm 2021 đạt 16.5 triệu xe, nhưng chỉ trong vòng 5 tháng đầu năm 2022, số lượng xe đã tăng lên ~20 triệu xe (tăng khoảng 75% so với cùng kỳ năm 2021).

Theo phân tích số liệu từ Bloomberg thì xu hướng xe ô tô điện sẽ tiếp tục tăng mạnh trong những năm tới và sẽ vượt mặt xe ô tô chạy bằng xăng trước năm 2040. 

Xu hướng tiêu thụ xe ô tô điện so với ô tô chạy bằng xăng (Nguồn: Bloomberg New Energy Finance)

Không chỉ tăng trưởng về lượng tiêu thụ mà các mẫu xe mới cũng sẽ tăng mạnh trong tương lai. 

Số lượng mẫu xe mới tại Mỹ qua các năm(Nguồn: báo cáo của Environmental Resources Management- ERM)

Cũng theo báo của của công ty tư vấn ERM thì các hãng xe ô tô lớn đều đưa ra những cam kết về việc đầu tư và phát triển mạnh dòng xe ô tô điện trong những năm tới như:

- General Motors (GM) thông báo sẽ đầu tư 35 tỷ USD cho việc sản xuất xe ô tô điện cho đến năm 2025 – tăng 75% so với cam kết trước đại dịch Covid-19.

- Hyundai thông báo sẽ đầu tư thêm 16 tỷ USD vào cam kết ban đầu là 7,4 tỷ USD cho chiến dịch sản xuất xe điện. Hyundai cũng lên kế hoạch sản xuất 17 mẫu xe mới và có thể chiếm lĩnh 7% thị trường xe điện toàn cầu trước năm 2030.

- Ford tăng cam kết đầu tư cho xe ô tô điện lên 50 tỷ USD cho đến năm 2026 và kỳ vọng đạt 50% sản lượng xe điện so với tổng sản lượng xe ô tô của mình trước năm 2030. 

Dự báo lượng bán xe ô tô điện toàn cầu theo hãng xe trong tương lai (Nguồn: báo cáo của ERM)

Như vậy, ngành ô tô điện được kỳ vọng phát triển mạnh trong tương lai về cả quy mô sản xuất và lượng tiêu thụ.

Sự phát triển của ngành ô tô điện đang gặt hái được những thành tựu đáng kể nhờ vào nhu cầu tăng cao của người tiêu dùng. Tuy nhiên, nó cũng phải đối mặt với những thách thức có thể làm giảm tốc độ tăng trưởng trong tương lai. Dưới đây là những phân tích về các yếu tố ảnh hưởng đến ngành ô tô điện:

• Quy định: Các quốc gia hiện nay đang đưa ra các chính sách giao thông bền vững khuyến khích người dân sử phương tiện giao thông công cộng hoặc phương tiện xanh như xe đạp nhằm giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính, trong đó bao gồm cả xe ô tô điện.

  
  

  Đồng thời, đưa ra những giải pháp hỗ trợ các người đi xe đạp để giảm số lượng phương tiện cá nhân và tắc đường. Ví dụ: Paris đã đầu tư trên 300 triệu USD để nâng cấp mạng lưới xe đạp và chuyển 50 km làn đường dành cho ô tô sang cho xe đạp.

  
  

• Hành vi người tiêu dùng: Ngày càng có nhiều người thay đổi thói quen di chuyển và chấp nhận các phương tiện giao thông bền vững. Di chuyển trong thành phố bằng xe đạp và e-scooter đã tăng mạnh trong các năm gần đây.

  
  

  Theo khảo sát tiêu dùng McKinsey năm 2020 cho thấy lượng người sử dụng xe đạp tăng 10% sau đại dịch so với trước đại dịch Covid-19.  

  
  

• Thu nhập người tiêu dùng: Khi kinh tế ngày càng phát triển và mức thu nhập của người dân tăng lên thì nhu cầu về sở hữu phương tiện cá nhân cũng tăng lên. Điều này có thể thấy rõ qua mức tăng lượng tiêu thụ xe ô tô qua các năm.

  
  

• Đô thị hoá: Quá trình đô thị hoá diễn ra ngày càng nhanh chóng kéo theo việc phát triển cơ sở hạ tầng, đường giao thông và nhu cầu sử dụng các loại xe ô tô nhỏ hơn và hiệu quả hơn (giảm lượng khí thải và tiếng ồn).

  
  

  Theo thống kê thì có khoảng +50% dân số toàn cầu sẽ đến sống tại các khu vực đô thị trước năm 2030, điều này sẽ làm tăng nhu cầu với xe ô tô điện.

  
  

• Công nghệ: Công nghệ là một yếu tố quan trọng trong sự phát triển ngành công nghiệp ô tô điện.

  
  

  Ước tính khoảng hơn 400 tỷ USD đã được sử dụng để đầu tư vào việc nghiên cứu và phát triển công nghệ ô tô điện trong 10 năm trở lại đây, trong đó riêng năm 2020, chiếm khoảng 100 triệu USD. Những cải tiến công nghệ sẽ giúp giảm chi phí sản xuất và tăng hiệu quả hoạt động cho xe ô tô điện.

  
  

• Năng lượng: Do ô tô điện sử dụng điện năng để vận hành nên những thay đổi về giá hay lượng điện đều tác động đến sản xuất và tiêu thụ xe. Ví dụ: tình trạng lạm phát và giá năng lượng tăng cao trong 2022 khiến các chuyên gia trong ngành tại Đức cảnh báo về tương lai xe ô tô điện có thể bị đe doạ.

Ngoài ra, các yếu tố về việc phát triển số lượng trạm sạc điện cho xe ô tô điện cũng sẽ tác động đến nhu cầu sử dụng của người tiêu dùng.

Từ những phân tích về thị trường và xu hướng phát triển trong tương lai ngành ô tô điện cho thấy tiềm năng đầu tư với các cổ phiếu của những công ty ô tô điện. 

Tuy nhiên, với một số lượng lớn các công ty ô tô điện hiện nay thì trader cần phải xem xét và đánh giá kỹ lưỡng cơ hội mua bán với từng cổ phiếu.

Một số cổ phiếu ô tô điện phổ biến tại thị trường chứng khoán Mỹ:

Nguồn: csimarket.com

Mặc dù tất cả cổ phiếu ngành ô tô điện đều có hiệu suất đầu tư âm vào năm 2022, nhưng điều này chịu tác động từ việc suy giảm chung của thị trường chứng khoán. Với tốc độ phát triển hiện tại thì chắc chắn cổ phiếu các công ty này sẽ hồi phục và tăng trưởng trong tương lai.

Ngoài các công ty sản xuất xe điện thì các công ty liên quan như chuyên về pin xe điện, dịch vụ phần mềm, sạc điện cũng đáng quan tâm. Trader cần theo dõi sát hoạt động sản xuất và tiêu thụ của các hãng ô tô điện để đánh giá khả năng cạnh tranh cũng như lợi nhuận thu về. 

Tốc độ phát triển và lợi nhuận chính là yếu tố quan trọng trong việc thúc đẩy giá cổ phiếu tăng mạnh. Ngoài ra, việc đầu tư cổ phiếu xe điện cũng cần xem xét đến các yếu cơ bản của nền kinh tế và xu hướng chung của thị trường chứng khoán.  

Ô tô điện chính là xu hướng tương lai của ngành vận tải, không chỉ là phương tiện cá nhân mà còn mở rộng đến tất cả loại hình khác như xe chở khách, chở hàng…

Ô tô điện cũng được kỳ vọng thay thế phần lớn xe chạy bằng xăng trong vòng 20 năm tới. Cân nhắc lựa chọn đầu tư cổ phiếu ô tô xe điện có thể đem lại lợi nhuận lớn cho trader.