Thị trường đi ngang (Sideways) là gì? Cách giao dịch để kiếm lợi nhuận trong thị trường đi ngang

Khác với thị trường có xu hướng, vốn mang lại cho nhà giao dịch một định hướng rõ ràng về đường di chuyển của giá, thị trường đi ngang lại cho thấy sự không chắc chắn và khó đoán trước. Thị trường đi ngang không tạo ra các đỉnh và đáy tăng hoặc giảm theo chiều hướng như trong thị trường có xu hướng, thay vào đó, giá di chuyển trong một phạm vi hẹp. Điều này tạo ra thách thức đối với những người muốn kiếm lời từ biến động giá.

Mặc dù vậy, thị trường đi ngang có phải hoàn toàn là điều xấu? Làm cách nào để kiếm lời từ những sự biến động nhỏ như vậy? Qua bài biết dưới đây, chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ càng hơn về thị trường đi ngang bao gồm những đặc điểm nào? nguyên nhân và những chiến lược giao dịch hiệu quả trong tình trạng như vậy. 

Thị trường đi ngang (sideways) là tình trạng khi giá cổ phiếu, hàng hóa hoặc thị trường chung di chuyển không theo xu hướng tăng hoặc giảm rõ ràng, mà thay vào đó lại dao động trong một biên độ hẹp. Ở giai đoạn này, nhà đầu tư thường tỏ ra thận trọng và trì hoãn quyết định các giao dịch lớn. Đây còn được coi là thời gian mà thị trường sẽ khá ảm đạm vì giá không biến động mạnh và không tạo ra các cơ hội đa dạng. Nhiều người cũng sẽ quyết định đợi đến khi thị trường có xu hướng rõ ràng hơn để tham gia giao dịch. 

Trong thời gian này, nhiều nhà đầu tư tin rằng, chỉ những thông tin đặc biệt mới có thể gây ảnh hưởng đến giá cả. Tùy vào tình hình cụ thể, thị trường đi ngang có thể kéo dài nhiều ngày, nhiều tuần hoặc kết thúc bằng một sự đột phá ra khỏi phạm vi di chuyển để hình thành xu hướng tăng hoặc giảm mới.

Ví dụ về thị trường đi ngang và thị trường có xu hướng tăng hoặc giảm rõ ràng (Nguồn: Tradingview)

Thị trường đi ngang có nhiều đặc điểm giúp nó dễ nhận diện so với thị trường xu hướng:

֎ Xu hướng không rõ ràng: Trong một thị trường đi ngang, xu hướng di chuyển của giá là không rõ ràng theo hướng tăng hoặc giảm, tức là phe mua và phe bán đều không vượt trội hơn, dẫn đến sự biến động giá bị hạn chế.  Giá vẫn dao động ngang theo phạm vi, nhưng sẽ không tạo ra các đỉnh và đáy tăng hoặc giảm dần rõ ràng như ở thị trường có xu hướng. 

֎ Hỗ trợ và kháng cự: Đường hỗ trợ và kháng cự trong thị trường đi ngang thường nằm ngang và song song với nhau. Hỗ trợ là mức giá mà tại đó áp lực mua lớn hơn áp lực bán, khiến giá đảo chiều hoặc bật lên. Kháng cự thì ngược lại, biểu thị mức giá mà tại đó áp lực bán vượt quá áp lực mua, khiến giá đảo chiều hoặc chững lại. Trong thị trường đi ngang, giá có thể chạm các đường hỗ trợ và kháng cự này rất nhiều lần mà không thể thoát ra được.

֎ Độ biến động giảm: Thị trường đi ngang thường có đặc trưng là mức độ biến động nhỏ, giá đôi khi chỉ dao động trong khoảng 1 – 3%. Sự biến động rất nhỏ này thường không được ưa thích bởi những nhà đầu tư lướt sóng vì nó không tạo ra các biên độ chênh lệch lớn cho nhà giao dịch tận dụng.

֎ Tích lũy và phân phối: Thị trường đi ngang thường gắn liền với các giai đoạn tích lũy và phân phối. Tích lũy là khi các nhà đầu tư mua vào dần dần tài sản mà không khiến giá biến động mạnh với  hy vọng giá sẽ đảo ngược xu hướng. Trái lại, giai đoạn phân phối là khi thị trường đi ngang để những người đang nắm giữ tài sản có thể dần dần bán ra tại mức giá cao. 

֎ Khối lượng giao dịch: Đây là một chỉ báo thiết yếu khi khối lượng giao dịch thường sẽ ổn định ở mức thấp hơn trong thị trường đi ngang do lực mua và lực bán cùng yếu và không áp đảo lẫn nhau. Khối lượng sẽ thường tăng mạnh khi giá phá vỡ phạm vi di chuyển để hình thành xu hướng tăng hoặc giảm.

Ví dụ: Giá Bitcoin trong giai đoạn từ 22/6 đến 23/7 gần như mang mọi đặc điểm của thị trường đi ngang. Giá không tạo thành xu hướng đi lên hoặc xuống mà di chuyển quanh một phạm vi hẹp từ khoảng 29.700 USD đến 31.500 USD, tương đương độ biến động chỉ khoảng 2 – 3% trong suốt thời  gian dài. Giá cũng đã chạm 2 đường hỗ trợ và kháng cự cứng 29.700 USD là 31.500 USD nhiều lần nhưng không thể phá vỡ.

Biểu đồ giá Bitcoin khung 4H (Nguồn Tradingview)

☀️ Sự do dự của thị trường: Một trong những nguyên nhân chủ chốt tạo ra thị trường đi ngang là sự do dự của cả phe mua và phe bán. Điều này có thể xảy ra khi thiếu các động lực kinh tế hoặc yếu tố cơ bản rõ ràng để đẩy giá theo hướng tăng hoặc giảm. Ví dụ, trước những sự kiện công bố dữ liệu kinh tế trọng yếu, giá của các loại tài sản thường đi ngang do nhà giao dịch muốn chờ đợi phản ứng rõ ràng của thị trường về các thông tin này.

☀️ Cân bằng cán cân cung cầu: Trong một thị trường đi ngang, lực cung và cầu gần như cân bằng. Đây là thời điểm xuất hiện các yếu tố làm tăng nguồn cung cho tài sản nhưng cùng với đó nó cũng có nhiều thành phần đẩy nhu cầu cao hơn. Nếu không có một phe nào chiếm ưu thế, giá sẽ rơi vào trạng thái cân bằng cho đến khi tìm ra được phe áp đảo.

☀️ Thiếu các yếu tố thúc đẩy giá: Thị trường đi ngang cũng sẽ xuất hiện khi thiếu thông tin mới hoặc các động lực giao dịch trên thị trường. Nếu không có chất xúc tác mới để đẩy giá lên cao hoặc xuống thấp hơn, thị trường có thể đi vào trạng thái cân bằng, dẫn đến việc nó bị giới hạn di chuyển theo phạm vi. Điều cần làm lúc này là phải theo dõi các tin tức có khả năng ảnh hưởng mạnh mẽ tới thị trường để dự đoán sự kết thúc của giai đoạn đi ngang.

☀️ Sự phản ứng với một xu hướng tăng hoặc giảm mạnh: Sau một xu hướng tăng nhanh và mạnh, nhiều nhà đầu tư có thể chọn chốt lời, dẫn đến giai đoạn tích lũy để hấp thụ lực bán và đây chính là lúc thị trường đi ngang để tìm điểm cân bằng. Ngược lại, khi giá giảm mạnh, nhiều nhà giao dịch có thể cảm thấy giá đã đến mức hấp dẫn và tham gia bắt đáy. Khi điều này tạo ra lực mua cân bằng với lực bán, thị trường sẽ đi ngang.

Theo sát hơn 400 thị trường tài chính trên sàn Mitrade

Mặc dù việc giá đi ngang có thể tạo ra một thị trường ảm đạm và thiếu sự đột biến, tuy nhiên, đây cũng được cho là một thời điểm tốt để nhà giao dịch thực hiện một vài công việc cụ thể.

• Lợi ích của thị trường đi ngang

✔️ Cơ hội tích lũy và phân phối: Thị trường đi ngang có thể mang đến cơ hội tích lũy và phân phối tài sản. Sự tích lũy xảy ra khi các nhà đầu tư mua vào dần dần ở mức giá thấp trong phạm vi di chuyển với dự đoán về xu hướng tăng trong tương lai. 

Trái lại, sự phân phối đề cập đến việc bán dần tài sản nắm giữ ở mức giá cao do dự đoán giá có thể giảm trong tương lai. Việc xác định các mô hình tích lũy và phân phối trong một thị trường đi ngang có thể mô tả thông tin rõ ràng về tâm lý thị trường và biến động giá trong tương lai.

✔️ Giai đoạn nghỉ ngơi và tái cân bằng: Thị trường đi ngang có thể đóng vai trò là giai đoạn nghỉ ngơi và tái cân bằng sau một thời gian đi theo xu hướng mạnh mẽ. Thị trường đi ngang mang tới cơ hội cho những nhà đầu tư đánh giá lại danh mục và cơ cấu lại tài sản của họ. 

Nó cho phép đánh giá cẩn thận hơn các chiến lược đầu tư và tiến hành điều chỉnh để phù hợp với diễn biến thị trường mới. Khoảng thời gian nghỉ ngơi này có thể là hữu ích cho những nhà đầu tư dài hạn đang tìm cách cơ cấu lại danh mục và đảm bảo một phương pháp đầu tư có hiệu quả.

• Hạn chế của thị trường đi ngang

⭕ Chi phí giao dịch cao hơn: Trong một thị trường đi ngang, biến động giá xảy ra trong một phạm vi hẹp, dẫn đến việc mua và bán diễn ra thường xuyên hơn mới có thể thu về lợi nhuận kỳ vọng. Khi các nhà giao dịch nhắm đến việc tận dụng những biến động giá nhỏ này, chi phí giao dịch có thể ảnh hưởng mạnh mẽ đến lợi nhuận của họ. 

⭕ Tốn thời gian: Thị trường đi ngang thường thiếu xu hướng rõ ràng và biến động giá. Các nhà giao dịch cần kiên nhẫn hơn khi tìm các điểm vào và thoát lệnh phù hợp trong phạm vi. Việc tìm ra các cơ hội giao dịch sẽ mất nhiều thời gian, vì nhà giao dịch phải theo dõi chặt chẽ các biến động giá và chỉ báo để phát hiện bất kỳ mô hình hoặc đột phá mới có thể xảy ra.

⭕ Khó áp dụng phân tích Kỹ thuật: Trong một thị trường đi ngang, các công cụ phân tích kỹ thuật có thể tạo ra các tín hiệu hỗn hợp hoặc mơ hồ do không có xu hướng rõ ràng. Điều này có thể gây khó khăn cho các nhà giao dịch trong việc đưa ra quyết định đúng đắn, dẫn đến khả năng hiểu sai về biến động giá và tăng rủi ro giao dịch.

⭕ Tác động tâm lý: Giao dịch trong một thị trường đi ngang đòi hỏi nhà giao dịch phải duy trì kỷ luật và kiểm soát cảm xúc tốt hơn. Việc thiếu đi các biến động giá mạnh có thể dẫn đến sự thất vọng, thiếu kiên nhẫn và khả năng đưa ra quyết định bốc đồng cao hơn.

Mở Tài Khoản Demo Mở Tài Khoản Thật 

Trạng thái thị trường đi ngang có tác động không giống nhau tới các loại tài sản và phụ thuộc vào đặc điểm riêng của mỗi loại tài sản này. 

۞ Cổ phiếu: Cổ phiếu là loại tài sản được mua và nắm giữ nhằm sinh lời trong dài hạn. Nó không cam kết thu nhập cố định từ cổ tức hay các nguồn lợi nhuận nào khác. Chính vì vậy, một cổ phiếu có giá trị đi ngang thường sẽ được coi là kém hấp dẫn. Nếu một cổ phiếu đi ngang quá lâu, nhà đầu tư thường có xu hướng đi tìm loại cổ phiếu hoặc tài sản khác có khả năng sinh lời tốt hơn.

۞ Trái phiếu: Trên thực tế, giá trị của trái phiếu thường có biến động nhỏ và có thể coi là đi ngang khi so sánh với các loại tài sản nhiều biến động như cổ phiếu. Tuy nhiên, bản chất cốt lõi của trái phiếu chính là sự ổn định, nên việc giá trái phiếu đi ngang không được các nhà đầu tư coi là vấn đề quan trọng. Thông thường, họ chỉ trông chờ vào lợi tức mà trái phiếu đó mang lại thay vì giá trị giao dịch của nó.

۞ Hàng hóa: Việc giá hàng hóa đi ngang là tốt hay xấu phụ thuộc vào mặt hàng cụ thể. Đối với những mặt hàng là nguyên liệu đầu vào cho quá trình sản xuất công nghiệp, việc giá đi ngang đem tới sự ổn định cho cả nhà sản xuất và người tiêu dùng, giúp các dự báo về chi phí và doanh thu trong tương lai trở nên chính xác hơn.
 

Trái lại, đối với hàng hóa có khả năng lưu trữ giá trị lâu dài như vàng và bạc, việc giá đi ngang cho thấy sự thiếu hấp dẫn của hàng hóa. Do đó, người nắm giữ có thể sẽ muốn bán các loại hàng hóa này nếu nó đi ngang quá lâu.

۞ Ngoại hối: Do được kiểm soát đặc biệt bởi các chính sách tiền tệ, thị trường ngoại hối là nơi có biến động giá ít nhất so với các mặt hàng khác và có thể đi ngang trong thời gian dài. Do đó, các nhà giao dịch thường ứng phó với tình trạng này bằng cách sử dụng đòn bẩy để khuếch đại vị thế của mình. 

Thị trường đi ngang có thể là tạo ra nhiều khó khăn cho các nhà giao dịch có thói quen dựa vào xu hướng để lựa chọn quyết định mua bán. Mặc dù vậy, với các chiến lược giao dịch đúng đắn, nhà giao dịch vẫn có khả năng kiếm lời từ thị trường này. Một số chiến lược được xây dựng riêng cho thị trường đi ngang và cũng có những người yêu thích việc giao dịch trong loại thị trường ổn định này hơn là những giai đoạn giá biến động mạnh.

• Giao dịch theo phạm vi (Range Trading): Đây là chiến lược rất phổ biến trong những thị trường ít biến động. Nguyên lý của nó là xác định ra mức kháng cự và hỗ trợ chính của phạm vi di chuyển giá, vốn sẽ là điểm giá sẽ bật lên hoặc điều chỉnh nếu tiếp xúc. Nhà giao dịch cần theo dõi cẩn thận thời điểm giá tiếp cận các khu vực trọng yếu này, xác định dấu hiệu đảo chiều và vào lệnh mua bán tương ứng.

Nếu đúng như hành vi thường thấy của thị trường đi ngang, giá sẽ có xu hướng phản ứng ở những đường hỗ trợ hoặc kháng cự nằm ngang này, từ đó, tạo ra khả năng kiếm lời ổn định cho nhà giao dịch. Tuy nhiên, để đề phòng khả năng giá có thể vượt ra khỏi phạm vi bất kỳ lúc nào, nhà giao dịch nên sử dụng kèm theo các lệnh cắt lỗ đặt bên ngoài các điểm hỗ trợ và kháng cự tiềm năng.

Giao dịch theo phạm vi dựa vào 2 ngưỡng hỗ trợ và kháng cự chính nằm ngang (Nguồn: Tradingview)

• Giao dịch đột phá (Breakout Trading): Giao dịch đột phá được thực hiện sau khi giá vượt ra khỏi phạm vi đã thiết lập của xu hướng đi ngang kéo dài. Theo nguyên lý của chiến lược này, khi giá đột phá khỏi phạm vi, nó có thể là dấu hiệu của một xu hướng mới. Nhà giao dịch có thể vào các vị thế theo cùng hướng với sự đột phá nhằm tận dụng động lực giá đang mạnh mẽ.

Điều quan trọng trong chiến lược này là phải xác nhận sự đột phá quyết liệt khỏi phạm vi dựa vào các tín hiệu về khối lượng giao dịch và động lượng của giá nhằm tránh sự đột phá giả, tức là nó sẽ chỉ vượt ra ngoài phạm vi một thời gian ngắn, sau đó lại di chuyển vào trong phạm vi.

Biểu đồ giá Bitcoin với 2 lần đột phá giả và một lần giá thực sự đột phá khỏi biên giao động hẹp (Nguồn: Tradingview)

• Giao dịch đảo chiều trung bình (Mean-Reversion Trading): Nguyên lý của chiến lược này đó là giá sẽ luôn có xu hướng quay trở lại giá trị trung bình của phạm vi di chuyển. Nếu nhà giao dịch quan sát thấy giá đang đi quá mức trung bình, họ có thể đặt lệnh ngược hướng với xu hướng di chuyển này với kỳ vọng giá sẽ sớm đảo chiều.

Chiến lược này chỉ đạt được hiệu quả khi nhà giao dịch áp dụng chính xác các chỉ báo phân tích kỹ thuật và sử dụng các lệnh dừng lỗ hợp lý do việc xác định được điểm đảo chiều đôi khi rất khó khăn và nó có thể là vô cùng nguy hiểm nếu vào lệnh sai thời điểm.

Ví dụ: Ta có thể sử dụng chỉ báo Bollinger Bands để nhìn rõ phạm vi di chuyển và đường trung bình của giá. Trong biểu đồ BTC dưới đây, Khi giá đi quá xa đường giá trung bình lên mức 31.400 USD, một nhà giao dịch ứng dụng chiến lược đảo chiều trung bình có thể đặt lệnh bán khống ở ngay mức giá này với kỳ vọng giá sẽ quay trở về giá trị trung bình khoảng 30.600 USD. Để an toàn, nhà giao dịch cũng nên đặt lệnh dừng lỗ ở mức trên 31.800 USD.

Chỉ báo Bollinger Bands rất hữu ích trong chiến lược đảo chiều trung bình (Nguồn: Tradindview)

• Giao dịch lướt sóng (Scalping): Scalping là một chiến lược giao dịch lướt sóng ngắn hạn nhằm mục đích kiếm lời từ những dao động giá nhỏ và thường xuyên trong phạm vi. Người sử dụng chiến lược này thậm chí có thể giao dịch theo các khung thời gian 5M, 15M hoặc 1H. 

Đặc điểm của chiến lược này là nhà giao dịch sẽ vào lệnh và thoát khỏi vị thế trong thời gian ngắn. Do mức độ chênh lệch giá thấp, họ thường phải dùng tới đòn bẩy cao. Nhà giao dịch cũng cần phải đặt ra mức chốt lời và cắt lỗ rõ ràng để có thể có lợi nhuận hoặc giảm thiểu thiệt hại khi diễn biến thị trường xảy ra quá nhanh.

Khi giao dịch trong thị trường đi ngang, nhà đầu tư cần xem xét một số điểm quan trọng để tối ưu hóa cơ hội giao dịch và giảm thiểu rủi ro. Dưới đây là một vài mẹo mà nhà giao dịch có thể tham khảo

⭐️ Xác định xu hướng đi ngang: Đầu tiên, nhà đầu tư cần xác định rõ xu hướng đi ngang trên biểu đồ giá của tài sản. Xu hướng đi ngang được định nghĩa bởi việc giá tài sản dao động trong một phạm vi hẹp xung quanh một mức giá tương đối ổn định, không có xu hướng tăng hoặc giảm rõ rệt. Hãy xem các khung thời gian khác nhau từ nhỏ đến lớn để biết được xu hướng đi ngang này là ngắn hay dài hạn và để có chiến lược giao dịch phù hợp

⭐️ Sử dụng các chỉ báo kỹ thuật phù hợp: Các chỉ báo kỹ thuật có thể giúp nhà đầu tư xác định các điểm vào và điểm ra trong thị trường đi ngang. Một số chỉ báo được tin dùng có thể kể đến như Bollinger Bands, RSI, Stochastic, và MACD đều hỗ trợ trong việc đưa ra tín hiệu mua vào và bán ra trong phạm vi giá hẹp.

⭐️ Xác định mức hỗ trợ và kháng cự: Đối với thị trường đi ngang, việc tìm ra mức hỗ trợ và mức kháng cự là điều thiết yếu. Nhà đầu tư nên tìm hiểu các mức giá quan trọng trong quá khứ như đáy (hỗ trợ) hoặc đỉnh (kháng cự) để ấn định các điểm vào và thoát lệnh có khả năng đạt hiệu quả cao.

⭐️ Quản lý rủi ro một cách cẩn thận: Thị trường đi ngang tạo ra tình trạng thị trường khó lường, do đó, việc hạn chế rủi ro là rất quan trọng. Nhà đầu tư cần đặt lệnh dừng lỗ và đặt lệnh chốt lời để bảo vệ vốn đầu tư và kiểm soát lợi nhuận.

⭐️ Kiên nhẫn và không tham lam: Trong thị trường đi ngang, giá tài sản thường dao động trong một khoảng biến động nhỏ. Nhà đầu tư cần kiên nhẫn và không tham lam, tránh mua vào khi giá ở đỉnh phạm vi và bán ra khi giá ở đáy phạm vi. Thị trường đi ngang có thể là thời gian đầy thử thách đối với các nhà giao dịch vì lợi nhuận thông thường sẽ mỏng hơn. Do đó, việc đứng ngoài chờ và quan sát thị trường cũng là một ý hay.

⭐️ Theo dõi tin tức và yếu tố tác động: Khi thị trường đi ngang, các tin tức và yếu tố cơ bản có tiềm năng tạo ra một sự đột phá về biến động giá. Vì vậy, nhà đầu tư nên cập nhật kịp thời tin tức về kinh tế, chính trị và tài chính liên quan tới tài sản mà họ giao dịch để lựa chọn quyết định chính xác nhất. 

• Thị trường đi ngang thường kéo dài bao lâu?

Thị trường đi ngang có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tháng, tùy thuộc vào tình hình và điều kiện thị trường cụ thể. 

• Làm thế nào để tối ưu hóa cơ hội trong thị trường đi ngang?

Sử dụng các chỉ báo kỹ thuật và mô hình giá phù hợp, tìm kiếm cơ hội giao dịch trong phạm vi di chuyển của giá và quản lý rủi ro một cách cẩn thận là những cách tối ưu hóa cơ hội trong thị trường đi ngang.

• Có cách nào để xác định sự chấm dứt của thị trường đi ngang?

Sự chấm dứt của thị trường đi ngang thường được xác định khi giá vượt qua mức kháng cự hoặc mức hỗ trợ và bắt đầu hình thành xu hướng tăng giảm rõ ràng.

• Tại sao thị trường đi ngang được coi là thách thức đối với nhà đầu tư?

Thị trường đi ngang đòi hỏi nhà đầu tư phải làm việc nhiều hơn để tìm cơ hội và đưa ra quyết định giao dịch trong một xu hướng không rõ ràng.

• Giao dịch theo xu hướng và giao dịch trong thị trường đi ngang, phương pháp nào tối ưu hơn?

Cả hai hình thái thị trường này đều có những ưu - nhược điểm riêng và có những chiến lược đa dạng có thể được áp dụng cho cả hai loại thị trường này. Phần lớn nhà giao dịch sẽ thích thị trường có xu hướng rõ ràng do nó có nhiều cơ hội, tuy nhiên, vẫn có những người lại ưa thích thị trường đi ngang. Do đó, sự tối ưu vẫn sẽ phụ thuộc vào phong cách của nhà giao dịch.

• Nên sử dụng phân tích kỹ thuật hay cơ bản khi giao dịch trong thị trường đi ngang?

Cả phân tích kỹ thuật và cơ bản đều hữu ích trong thị trường đi ngang. Tùy vào phong cách và phương pháp giao dịch của từng nhà đầu tư mà họ có thể sử dụng một hoặc cả hai phương pháp.