10 chỉ báo kỹ thuật ngoại hối hữu ích nhất và cách sử dụng chúng

Bạn muốn học các kỹ năng giao dịch ngoại hối hiệu quả? Dù mới bắt đầu hay đã có kinh nghiệm, bạn cần biết cách sử dụng các chỉ báo kỹ thuật trước khi muốn kiếm tiền từ thị trường ngoại hối.

Nói một cách đơn giản, chỉ báo kỹ thuật là những công cụ tính toán dựa trên dữ liệu giá và khối lượng giao dịch lịch sử, giúp nhà giao dịch phân tích thị trường và dự đoán xu hướng thị trường trong tương lai.

Bạn có thể tìm thấy chỉ báo kỹ thuật trên biểu đồ, chúng sẽ hiển thị xu hướng của thị trường, độ mạnh yếu, mức độ biến động và các hoạt động giao dịch.

Chỉ báo kỹ thuật có nhiều loại, phổ biến gồm chỉ báo xu hướng, chỉ báo động lượng, chỉ báo biến động và chỉ báo khối lượng. Mỗi loại đều có mục đích và ưu điểm riêng của nó. Và dưới đây là một số loại chỉ báo kỹ thuật mà bạn nên chú ý kỹ khi tham gia vào thị trường ngoại hối:

● Chỉ báo xu hướng được sử dụng để xác định hướng đi của xu hướng thị trường.

● Chỉ báo động lượng được sử dụng để đo lường sức mạnh của xu hướng thị trường, và điểm có thể đảo ngược xu hướng.

● Chỉ báo biến động được sử dụng để đo lường biên độ của sự thay đổi giá cả trên thị trường.

● Chỉ báo khối lượng được sử dụng để đo lường lượng giao dịch trên thị trường.

Sự thật thú vị: Bạn có biết rằng khái niệm về chỉ báo kỹ thuật có thể bắt nguồn từ thế kỷ 17 không? Nhà giao dịch gạo người Nhật Bản Homma Munehisa đã phát minh ra biểu đồ nến. Và sau đó, biểu đồ nến đã phát triển thành các chỉ báo kỹ thuật mà chúng ta sử dụng ngày nay.

❶ Đường trung bình động (MA) 

Đường trung bình động (Moving Average – MA) Đường trung bình động là một trong những chỉ báo phổ biến nhất trong giao dịch ngoại hối. Nó thuộc về loại chỉ báo xu hướng, cho bạn biết xu hướng chung của thị trường. Tính toán đường trung bình động được thực hiện bằng cách lấy giá trung bình trong một khoảng thời gian nhất định, để xem liệu giá có đang tăng hay giảm. Các khoảng thời gian thường được sử dụng nhất là 20 ngày, 50 ngày, 100 ngày và 200 ngày. Ví dụ, 5MA ám chỉ giá trị trung bình của giá đóng cửa 5 ngày qua, 20MA ám chỉ giá trị trung bình của giá đóng cửa 20 ngày qua.

(Nguồn hình ảnh: Mitrade Webtrader - Xu hướng giá vàng với 5MA-10MA-20MA-60MA-240MA)

Nếu bạn muốn biết xu hướng có thể thay đổi không, bạn có thể xem xét liệu giá cả có nằm trên hay dưới đường trung bình động MA hay không. Bạn cũng có thể sử dụng hai đường trung bình động để so sánh hiệu suất của loại tài sản mà bạn muốn đầu tư vào.

Khi đường trung bình động ngắn hạn vượt qua đường trung bình động dài hạn, nó được coi là tín hiệu tăng giá. Ngược lại, khi đường trung bình động ngắn hạn thấp hơn đường trung bình động dài hạn, đó là dấu hiệu của xu hướng giảm.

Bạn cũng có thể sử dụng các loại MA khác như：

● EMA (Exponential Moving Average - Đường trung bình động lũy thừa)

● SMA (Simple Moving Average - Đường trung bình động giản đơn)

● WMA (Weighted Moving Average - Đường trung bình tỷ trọng tuyến tính)

● VWMA (Volume Weighted Moving Average - Đường trung bình động tỷ trọng tuyến tính)

Các thuật toán của chúng có đôi chút khác biệt, nhưng đều có bản chất nguyên lý tương tự nhau.

❷ Chỉ số Sức mạnh Tương đối (RSI)

RSI – Relative Strength Index, hay còn gọi là Chỉ số Sức mạnh Tương đối, là một chỉ báo kỹ thuật thường được sử dụng trong giao dịch ngoại hối để nhận diện xu hướng thị trường tiềm năng và các điểm đảo ngược. RSI được tính toán thông qua việc so sánh biên độ giá tăng và giảm trong một khoảng thời gian nhất định. 

Giá trị RSI nằm trong khoảng từ 0 đến 100, nếu vượt quá 70, điều này cho thấy cặp tiền tệ đang ở trạng thái mua quá mức và có khả năng sẽ giảm; nếu dưới 30, nó cho thấy cặp tiền tệ đang ở trạng thái bán quá mức và có khả năng sẽ tăng.

(Nguồn hình ảnh: Mitrade Webtrader - Xu hướng giá EUR/USD)

Bạn có thể sử dụng RSI để nhận diện các điểm vào và ra tiềm năng. Ví dụ, nếu RSI cao hơn 70, điều này cho thấy cặp tiền tệ đang trong trạng thái mua quá mức, bạn có thể cân nhắc bán khống. nếu RSI thấp hơn 30, điều này cho thấy cặp tiền tệ đang trong trạng thái bán quá mức, bạn có thể cân nhắc mua vào.

❸Chỉ báo Stochastic (KD)

Giống như RSI, chỉ báo Stochastic giúp xác định xu hướng thị trường và điểm đảo chiều.

Chỉ báo Stochastic KD gồm có hai đường là %K và %D. Đường %K đo lường động lực thị trường hiện tại, trong khi đó đường %D là đường trung bình động của đường %K.

Chỉ số này dao động từ 0 đến 100, nếu cao hơn 80 được coi là tình trạng mua quá mức, còn nếu thấp hơn 20 được coi là tình trạng bán quá mức.

Khi vào lệnh giao dịch, nếu chỉ báo Stochastic tiếp cận hoặc vượt quá 80, điều này báo hiệu khả năng đảo ngược xu hướng giảm và bạn có thể xem xét bán khống. Ngược lại, nếu chỉ báo Stochastic tiếp cận hoặc thấp hơn 20, cho thấy thị trường có thể quá lạnh và có thể sẽ đảo ngược xu hướng tăng, bạn có thể xem xét mua vào.

❹Bollinger Bands (Dải Bollinger)

Khi bạn giao dịch, có thể bạn sẽ nghe đến dải Bollinger, nó có thể giúp bạn xác định mức độ biến động của thị trường và hướng của xu hướng.

Dải Bollinger tạo ra một kênh trên biểu đồ, bao gồm ba đường: trên, dưới và ở giữa.

Đường trên cùng và dưới cùng lần lượt hoạt động như các mức hỗ trợ và kháng cự, trong khi đó đường ở giữa là một đường trung bình động, nó hiển thị giá trị trung bình trong một khoảng thời gian nhất định.

(Chỉ số đô la Mỹ và dải BB Bollinger, Nguồn hình ảnh: Mitrade Webtrader)

Dải Bollinger có thể giúp bạn tìm điểm mua và bán. Khi giá di chuyển về phía dải phía trên, nó được coi là quá mua và chúng ta có thể mong đợi một sự đảo chiều giảm giá. Ngược lại, khi giá di chuyển về dải phía dưới thì được coi là quá bán và có thể xảy ra đảo chiều tăng giá.

❺ Đường trung bình động hội tụ phân kỳ mượt (MACD) 

MACD (Moving Average Convergence Divergence), còn được gọi là đường Trung bình động hội tụ phân kỳ, có thể xác định xu hướng và động lực. Nó bao gồm ba phần: DEA, DIF và biểu đồ cột MACD. Khi DIF phá vỡ lên trên DEA, điều này được coi là tín hiệu tăng giá. Ngược lại, khi DIF giảm xuống dưới DEA, điều này báo hiệu một xu hướng giảm và tạo ra tín hiệu bán. Biểu đồ cột MACD: Khi biểu đồ cột MACD màu xanh lá cây và cao hơn không, nó cho thấy đường nhanh cao hơn đường chậm, báo trước một xu hướng tăng; khi biểu đồ cột MACD màu đỏ và thấp hơn không, nó cho thấy đường nhanh thấp hơn đường chậm, báo trước một xu hướng giảm.

(Giá BTC/USD và MACD, nguồn hình ảnh: TradingView)

Bạn cũng có thể sử dụng MACD để nhận biết sự phân kỳ, phân kỳ là khi giá và xu hướng của MACD không đồng nhất.

Ví dụ, nếu giá tạo mức cao mới nhưng MACD tạo mức cao thấp hơn, thì đây được tạo thành phân kỳ giảm. Ngược lại, nếu giá tạo mức thấp mới nhưng MACD tạo mức thấp cao hơn, điều này được gọi là phân kỳ tăng.

❻ Độ Lệch (BIAS)

Chỉ số độ lệch, hay bias là một chỉ số có thể giúp bạn xác định liệu thị trường có quá nóng hay quá lạnh không. Nó sử dụng phần trăm để biểu thị khoảng cách giữa giá cổ phiếu và đường trung bình động, cho bạn biết liệu cổ phiếu có cơ hội điều chỉnh hoặc phục hồi hay không.

Nếu giá cổ phiếu chênh lệch quá nhiều so với đường xu hướng, thì cổ phiếu có thể sẽ quay trở lại bình thường;

Nếu giá cổ phiếu và đường xu hướng rất gần nhau, thì cổ phiếu có thể sẽ tiếp tục theo đà xu hướng.

Chỉ số bias có thể là dương hoặc âm. Độ lệch dương cho biết giá cổ phiếu cao hơn đường trung bình động; còn độ lệch âm cho biết giá cổ phiếu thấp hơn đường trung bình động.

❼ Khoảng dao động trung bình thực tế (ATR)

Chỉ báo ATR (Average True Range), còn được gọi là khoảng dao động trung bình thực tế, là một chỉ số kỹ thuật được sử dụng để đo lường tính biến động trong giao dịch ngoại hối. ATR được phát triển bởi J. Welles Wilder và tính toán phạm vi trung bình của biến động giá trong một khoảng thời gian cụ thể.

Đường ATR cao hơn, cho thấy cặp tiền tệ đang trải qua tính biến động cao. Trong thời kỳ biến động cao, giá có thể biến động mạnh mẽ. Vì vậy, bạn có thể điều chỉnh chiến lược của mình tương ứng.

Khi đường ATR thấp, nó chỉ ra rằng tính biến động của tài sản đó đang ở mức thấp. Các cặp tiền tệ ngoại hối sẽ không biến động nhiều trong thời kỳ biến động thấp.

❽Khối lượng Giao dịch (VOL)

VOL (Volume) hay khối lượng giao dịch, là chỉ số quan trọng mà nhà đầu tư sử dụng để xem xét thị trường có sôi động hay không.

Nói chung, thị trường có khối lượng giao dịch cao luôn hấp dẫn hơn vì nhà đầu tư có nhiều cơ hội để thực hiện giao dịch hơn, và khối lượng giao dịch cũng có mối quan hệ lớn với giá cả. Trong quá trình biến động giá, sự thay đổi của khối lượng giao dịch cũng sẽ ảnh hưởng đến quyết định của nhà đầu tư.

Có thể phân biệt đơn giản như sau: Khi giá tăng, khối lượng giao dịch nhiều hay ít biểu thị cho việc người mua và người bán có đồng ý hay không; khi giá giảm cũng vậy.

Do đó, nếu giá gần đạt đỉnh hoặc đáy nhưng khối lượng giao dịch lại rất thấp, thì có thể xuất hiện sự đảo chiều. Tóm lại, khối lượng giao dịch là một chỉ số có thể phản ánh tình hình thực tế của thị trường.

❾Biểu Đồ Ichimoku

Ichimoku được phát triển bởi một nhà báo Nhật Bản vào cuối thập niên 30 của thế kỷ 20. Chỉ số này có tên đầy đủ là Ichimoku Kinko Hyo, trong tiếng Nhật nghĩa là "Biểu đồ cân đối dễ nhận biết với một cái nhìn".

Chỉ số Ichimoku rất đặc biệt, nó có năm đường trên biểu đồ giá. Những đường này cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện hơn về thị trường và giúp nhận biết xu hướng tiềm năng và sự đảo ngược của thị trường.

5 đường của chỉ số Ichimoku là:

● Đường Chuyển đổi Tenkan-sen: Đây là đường trung bình động di chuyển nhanh, dùng 9 ngày để tính đường trung bình động

● Đường Cơ sở Kijun-sen: Đây là đường trung bình động di chuyển chậm, dùng 26 ngày để tính đường trung bình động

● Đám Mây Tiên phong A Senkou Span A: Đại diện cho điểm giữa giữa đường chuyển đổi và đường cơ sở, dự báo xu hướng trong 26 ngày tới

● Đám Mây Tiên phong B Senkou Span B: Tính thông qua giá trị trung bình động 52 ngày, dự báo xu hướng trong 26 ngày tới

● Đường Chậm trễ Chikou Span: Cho biết giá đóng cửa hiện tại so với đường trung bình của 26 ngày trước

Chỉ số Ichimoku có thể nhận biết các mức hỗ trợ và kháng cự cũng như sự đảo ngược xu hướng. Sự cắt nhau của đường chuyển đổi và đường cơ sở có thể được sử dụng để nhận biết tín hiệu mua và bán.

Bên cạnh đó, bạn có thể chú ý đến khoảng không giữa Đám Mây Tiên phong A và Đám Mây Tiên phong B, hai đám mây này có thể dự báo xu hướng thị trường trong 26 ngày tới, do đó được coi là chỉ số tiên phong. Mặt khác, Đường Chậm trễ Chikou là một chỉ số trễ, phản ánh xu hướng của 26 ngày trước.

❿ Fibonacci Retracement (FIB) 

Fibonacci không hoàn toàn là một chỉ số, mà là một công cụ phân tích kỹ thuật quan trọng. Công cụ này dựa trên dãy số Fibonacci, một quy luật toán học thường thấy trong tự nhiên, ví dụ như cách chia nhánh của cây và xoắn ốc của vỏ sò. Mức độ hồi quy Fibonacci được vẽ ra bằng cách sử dụng đoạn thẳng giữa hai điểm, có thể là điểm cao nhất và thấp nhất gần đây. Sau đó, căn cứ vào tỷ lệ Fibonacci, đoạn thẳng này được chia thành một số phần. Những tỷ lệ này bao gồm 23,6%; 38,2%; 50%; 61,8% và 100%. Mỗi khi giá đạt tới những tỷ lệ này, chúng ta có thể mong đợi một sự đảo ngược giá.

Để sử dụng công cụ này, bạn cần tìm hai điểm chính xác. Hầu hết phần mềm giao dịch (ví dụ như Mitrade Webtrader) đều đi kèm với công cụ Fibonacci tự động, do đó bạn không cần phải tính toán bằng tay.

Nếu bạn vẽ đường từ điểm cao xuống điểm thấp, bạn sẽ cần bán ra khi giá chạm đến tỷ lệ Fibonacci. Nếu bạn vẽ đường từ điểm thấp lên điểm cao, bạn sẽ cần mua vào khi giá chạm đến tỷ lệ Fibonacci.

Tại đây chúng tôi sẽ lấy ví dụ về nền tảng Mitrade để giới thiệu cách sử dụng và thiết lập chỉ báo kỹ thuật:

Bước 1 

Mở giao diện giao dịch Mitrade Webtrader, bạn sẽ thấy ở thanh tùy chọn bên phải có rất nhiều chỉ báo phân tích có sẵn, nhấn vào nút chỉ báo kỹ thuật. Chúng ta có thể chọn chỉ báo muốn thiết lập, trong hình dưới chúng tôi đã chọn SMA (đường trung bình động đơn giản).

Bước 2

Chọn các loại đường trung bình động khác nhau và khoảng thời gian. Ngoài ra, không chỉ là đường trung bình động, nhà đầu tư cũng có thể thêm vào biểu đồ hầu như mọi chỉ báo kỹ thuật phổ biến trên thị trường (như MACD, RSI…) để hỗ trợ việc đưa ra quyết định.

Trên thị trường có rất nhiều chỉ báo kỹ thuật, nhưng có 10 chỉ báo này bạn cần phải hiểu. Tuy nhiên, bạn cần biết rằng không có một chỉ báo nào là chính xác 100%. Bất kỳ chỉ báo nào cũng có thể sai lệch, bạn cần học cách tự mình phán đoán và phân tích. Giao dịch là một nghệ thuật, không phải dựa vào may mắn, mà dựa vào kinh nghiệm và kỹ năng. Chỉ báo chỉ là công cụ hỗ trợ, có thể giúp bạn tìm ra thời điểm vào và ra thị trường tốt hơn.

Bạn cũng không cần phải chỉ tập trung vào một chỉ báo duy nhất mà hoàn toàncó thể kết hợp nhiều chỉ báo cùng nhau để xác nhận xu hướng và tín hiệu, tăng độ chính xác lên cao hơn.

Nếu bạn là người mới bắt đầu, chúng tôi khuyên bạn nên sử dụng tài khoản demo của Mitrade để thực hành, thử xem chỉ báo kỹ thuật nào phù hợp với phong cách giao dịch và chiến lược của bạn

● Chỉ báo kỹ thuật có tác dụng gì?

Về cơ bản thì chỉ báo kỹ thuật (hay chỉ báo giao dịch, hay indicator) là một đại lượng mà giá trị của nó được tạo thành từ các phép tính dựa trên hành động giá và khối lượng giao dịch trong lịch sử. Trên biểu đồ giá, chỉ báo kỹ thuật là các đường vẽ giúp các nhà giao dịch xác định tín hiệu và hướng nhất định trên thị trường.

● Làm sao để sử dụng chỉ báo kỹ thuật hiệu quả?

Điều căn bản nhất khi sử dụng các chỉ báo kỹ thuật là trader không nên sử dụng một chỉ báo riêng lẻ, cũng như không nên sử dụng quá nhiều chỉ báo kỹ thuật cùng một lúc. Tập trung vào một vài chỉ báo kỹ thuật mà bạn cho là phù hợp nhất với chiến lược giao dịch của mình. Nếu nhận được tín hiệu “mua” từ một chỉ báo kỹ thuật, và tín hiệu “bán” từ hành động giá, bạn cần sử dụng các chỉ báo khác nhau hoặc các khung thời gian khác nhau cho đến khi tín hiệu của bạn được xác nhận.

● Chỉ báo kỹ thuật có chính xác hoàn toàn không?

Nhiều nhà đầu tư cho rằng tín hiệu từ phân tích các chỉ báo kỹ thuật đều chính xác 100%. Nhưng trên thực tế thì điều này hoàn toàn là sai lầm. Chỉ báo kỹ thuật chỉ là một phương pháp nhằm dự đoán về diễn biến của giá và xu hướng của thị trường mà thôi. Do đó, việc dự đoán sai là điều có thể xảy ra.

● Giao dịch ngắn hạn trong ngày nên sử dụng khung thời gian nào?

Khung thời gian phổ biến nhất để giao dịch ngắn hạn day trading là biểu đồ 5-15 phút. Khung thời gian càng ngắn, các thiết lập giao dịch sẽ hiển thị trên biểu đồ sẽ càng nhanh. Khung thời gian chỉ báo kỹ thuật nào là tốt nhất, một lần nữa, rất chủ quan và sẽ phụ thuộc vào chiến lược giao dịch của bạn và thời gian bạn sẵn sàng dành ra để giao dịch hàng ngày.

● Các chỉ báo kỹ thuật nào là phổ biến nhất?

Hiện nay trên thị trường tài chính có rất nhiều chỉ báo kỹ thuật khác nhau. Và các chỉ báo kỹ thuật tốt nhất phải kể đến là đường trung bình động MA, Chỉ số sức mạnh tương đối RSI và Dải Bollinger. Kết hợp các chỉ báo này có thể giúp các nhà đầu tư xác định nhanh chóng xu hướng, thị trường quá mức, mức hỗ trợ và kháng cự động, có cơ sở để đưa ra quyết định đầu tư nhanh chóng hơn.