Lệnh ATC là gì? Sử dụng lệnh ATC hiệu quả để kiếm lợi nhuận trong chứng khoán

Lệnh ATC cho phép nhà đầu tư mua hoặc bán cổ phiếu với giá đóng cửa của phiên giao dịch, điều mang lại rất nhiều lợi ích và cơ hội, khiến nhà đầu tư khó có thể thể bỏ qua. Tuy nhiên, để sử dụng lệnh ATC hiệu quả, nhà đầu tư cần hiểu rõ về cơ chế hoạt động của nó, cũng như các yếu tố tác động.

Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá lệnh ATC là gì và tìm hiểu cách sử dụng nó một cách thông minh và hiệu quả trong giao dịch chứng khoán. Bằng cách nắm vững kiến thức về lệnh ATC, bạn sẽ có thể tận dụng cơ hội giao dịch vào cuối phiên và đạt được mức lợi nhuận mong muốn.

• Định nghĩa về lệnh ATC

Trên thị trường chứng khoán hiện nay, sự phân mảnh cao đã tạo ra môi trường giao dịch phức tạp, với nhiều sàn giao dịch hoạt động cùng lúc và sự gia tăng chóng của các cổ phiếu niêm yết. Trong bối cảnh này, hoạt động đấu giá trong phiên ATC đã trở thành thời điểm thích hợp để nhà đầu tư có thể tận dụng lợi ích từ tính thanh khoản tập trung, cũng như đảm bảo sự minh bạch và giao dịch hiệu quả. Phiên ATC mang lại nhiều lợi ích quan trọng, có thể kể đến như:

⁃ Hình thành giá: Phiên ATC tạo điều kiện thuận lợi cho việc hình thành giá, giúp xác định giá đóng cửa chính xác và công bằng. Việc tập trung tất cả lệnh mua bán trong cùng một thời điểm giúp giảm thiểu sự tác động của các giao dịch lớn đến biến động giá, đồng thời làm tăng tính thanh khoản cho thị trường.

⁃ Cơ chế nhất quán: Phiên ATC cung cấp một cơ chế đấu giá nhất quán và hợp lý để củng cố sự tin cậy cho xác định mức giá đóng cửa cổ phiếu. Việc thực hiện giao dịch vào thời điểm này giúp đảm bảo giá cuối cùng được xác định dựa trên sự cân bằng nguồn cung và cầu thực tế vào cuối phiên. 

⁃ Thuận lợi cho nhà đầu tư: Phiên ATC cung cấp một cơ chế tập trung, thuận tiện cho các nhà đầu tư thực hiện giao dịch vào cuối phiên. Điều này đặc biệt quan trọng đối với các nhà đầu tư lớn hoặc các quỹ đầu tư, khi họ có thể tận dụng lượng giao dịch lớn nhằm thay đổi tỷ trọng trong danh mục của mình. Các nhà đầu tư tổ chức thường sử dụng phiên ATC để cơ cấu danh mục như một cách để tránh sự biến động mạnh trong phiên khớp lệnh liên tục.

Nhận thêm thông tin thị trường tài chính > >

• Các sàn giao dịch có / không áp dụng phiên ATC

Phiên ATC nhằm xác định giá đóng cửa diễn ra ở hầu hết sàn giao dịch chứng khoán trên thế giới, mặc dù chúng có thể có một số tên gọi và quy định khác nhau. Ở những thị trường có thanh khoản các lớn, phiên đấu giá này càng quan trọng và được sử dụng nhiều. Nguyên tắc của nó luôn là tìm ra mức giá đóng cửa cân bằng giữa cung và cầu với số lượng khớp lệnh lớn nhất. Dưới đây là ví dụ về các sàn giao dịch có và không có phiên ATC.

                                       (Nguồn: Được sắp xếp bởi Mitrade）

Có thể thấy, cơ chế khớp lệnh trong phiên ATC là khác nhau giữa các sàn giao dịch ở các quốc gia trên thế giới. Do đó, ở bài viết này, chúng ta sẽ chỉ thảo luận về các đặc tính và nguyên tắc khớp lệnh trên hai sàn HNX và HOSE tại Việt Nam.

• Ưu và nhược điểm của lệnh ATC

Lệnh ATC có những đặc điểm độc đáo mà các nhà đầu tư cần hiểu rõ trước khi sử dụng. Bảng dưới đây sẽ giải thích rõ các đặc điểm đó, cũng như liệt kê ưu và nhược điểm của loại lệnh này.

(Nguồn: Được sắp xếp bởi Mitrade)

• So sánh lệnh ATO với các loại lệnh khác

Các loại lệnh chứng khoán được phép sử dụng sẽ phụ thuộc vào từng sàn giao dịch ở những quốc gia khác nhau, tuy nhiên, phần lớn sẽ bao gồm các loại lệnh cơ bản là ATO, LP, MP và ATC như mô tả dưới đây:

(Nguồn: Được sắp xếp bởi Mitrade)

• Nguyên tắc hàng đầu trong phiên ATC đó là phải khớp được tối đa yêu cầu giao dịch của nhà đầu tư dựa theo mức độ xếp hạng ưu tiên lần lượt là giá và thời gian đặt lệnh.

- Ưu tiên về giá: Trong phiên đấu giá trước khi thị trường đóng cửa, lệnh ATC luôn là ưu tiên hàng đầu, sau đó mới đến các lệnh LO. Lệnh LO có giá gần nhất với giá thị trường hiện tại sẽ được ưu tiên khớp trước.

- Ưu tiên về thời gian: Điều này có nghĩa là lệnh được đặt và có ghi nhận vào hệ thống trước sẽ được ưu tiên thực hiện trước. 

• Ví dụ về nguyên tắc khớp lệnh

Để có một cái nhìn rõ ràng hơn về cách khớp lệnh ATC, chúng ta sẽ cùng theo dõi một dẫn chứng cụ thể, trong đó bảng dưới đây là thống kê khối lượng mua và bán của một cổ phiếu trong phiên ATC.

- Đối với chiều mua, các lệnh đặt giá cao sẽ luôn được ưu tiên. Ở ví dụ này, chiều mua có 5000 lệnh ATC sẵn sàng mua với mọi mức giá đóng cửa. Như vậy, ở mức giá 40, tổng số lệnh sẵn sàng mua là 5000 + 7000 = 12000 cổ phiếu.

Ở mức giá 39,9, số lệnh sẵn sàng được khớp sẽ là 5000 + 7000 + 8500 = 20500 cổ phiếu. Tiếp theo đó, ở giá 39,8, số lượng cổ phiếu có thể được khớp là 5000 + 7000 + 8500 + 3.200 = 23700 cổ phiếu.

Cách tính này tiếp tục thực hiện ở mức 39,7, qua đó có 5000 + 7000 + 8500 + 3.200 + 4200 = 27900 cổ phiếu sẵn sàng khớp. Và cuối cùng mức 39,6 sẽ có tổng cộng 5000 + 7000 + 8500 + 3.200 + 4200 + 3100 = 31000 cổ phiếu sẵn sàng giao dịch.

- Đối với chiều bán, các lệnh đặt giá thấp sẽ được ưu tiên khớp trước. Ở ví dụ này, chiều bán có 7500 lệnh ATC sẵn sàng khớp với mọi giá. Như vậy, tại mức giá 39,7, tổng số lệnh sẵn sàng khớp là 7500 + 4600 = 12100 cổ phiếu.

Ở mức giá 39.8, số lượng lệnh chấp nhận khớp là 7500 + 4600 + 3500 = 15600 cổ phiếu. Tại 39.9, tổng số lệnh đủ điều kiện khớp là 7500 + 4600 + 3500 + 3800 = 19400 cổ phiếu. Tương tự, ta có thể tính được mốc 40 sẽ có tổng số lệnh là 7500 + 4600 + 3500 + 3800 + 1800 = 21200. Và cuối cùng, mốc 40.1 sẽ có tổng lệnh sẵn sàng khớp là 7500 + 4600 + 3500 + 3800 + 1800 + 4500 = 25700 cổ phiếu.

Dựa các kết quả tính toán trên, chúng ta lập được bảng xác định mức giá tối ưu dành cho khớp lệnh trong phiên ATC như sau:

⏩ Áp dụng nguyên tắc khớp lệnh với số lượng cổ phiếu lớn nhất, sau khi so sánh tổng số lượng lệnh có thể khớp tại mỗi mức giá, có thể nhận thấy mức giá tối ưu là 39,9 (bôi đỏ) với tổng số 19400 cổ phiếu được trao tay. Đây sẽ là mức giá đóng cửa của cổ phiếu này.

Lệnh ATC có thể sử dụng trong nhiều tình huống khác nhau phụ thuộc vào chiến lược giao dịch, cũng như khẩu vị rủi ro của những nhà đầu tư. 

☼  Khi nghi ngờ giá cổ phiếu sẽ biến động mạnh: Nếu nhà đầu tư nghi ngờ rằng giá cổ phiếu có khả năng biến động mạnh vào ngày hôm sau, họ có thể lựa chọn thoát ra khỏi vị thế của mình hoặc tham gia vào thị trường ngay từ cuối phiên hôm nay. Điều này thường xảy ra khi có một tin tức nào đó có thể ảnh hưởng đến giá được đưa ra sau khi phiên giao dịch kết thúc.

Ví dụ, khi một công ty có kế hoạch công bố kết quả kinh doanh vào sau khi thị trường đóng cửa và nhiều khả năng kết quả này có tác động tích cực đến giá cổ phiếu, nhà đầu tư nên tận dụng ngay lệnh ATC để mua vào cổ phiếu đó nhanh nhất có thể, từ đó thu lợi từ xu hướng tăng mạnh vào đầu phiên hôm sau. Ngược lại, nếu nhà đầu tư tin rằng, thông tin xuất hiện sau khi thị trường đóng cửa là tiêu cực, hãy dùng lệnh ATC để có quyền bán nhanh nhất.

☼  Khi muốn giao dịch thuận tiện: Không thể phủ nhận rằng, việc lựa chọn lệnh ATC mang đến sự dễ dàng hơn rất nhiều do nó chấp nhận mọi mức giá. Đối với các nhà đầu tư dài hạn, họ có thể không quá quan tâm đến biến động ngắn hạn và quyết định mua ngay ở giá đóng cửa phiên cũng là sự lựa chọn hợp lý.

☼  Khi cần mua ở mức giá đóng cửa: Đối với một số nhà đầu tư tổ chức như các quỹ hỗ tương, quỹ hoán đổi danh mục (ETF)…, họ luôn lựa chọn cơ cấu danh mục vào cuối phiên vì nhiều lý do như thời điểm này có thanh khoản lớn, giảm sự ảnh hưởng của thị trường chung … Ngoài ra, điều này còn xuất phát từ việc họ muốn cơ cấu đúng theo mức giá đóng cửa của ngày hôm đó để thuận tiện cho phân tích và đánh giá hiệu suất danh mục đầu tư. 

Theo sát hơn 400 thị trường tài chính trên sàn Mitrade

֎ Nắm bắt thông tin chính xác và kết hợp phân tích kỹ thuật: Theo dõi các tin tức và sự kiện quan trọng có thể ảnh hưởng đến giá chứng khoán đóng vai trò như việc phân tích cơ bản. Điều này giúp bạn có cái nhìn tổng quan về tình hình thị trường và đưa ra quyết định cơ cấu danh mục phù hợp trước khi thị trường đóng cửa. Ngoài ra, nhà đầu tư có thể áp dụng thêm việc phân tích kỹ thuật nhằm đảm bảo việc đặt lệnh ATC lúc cuối phiên là hành động chính xác nhất.

֎ Xác định mục tiêu: Việc đặt ra mục tiêu đầu tư rõ ràng khi sử dụng lệnh ATC là vô cùng quan trọng, có thể đó là tối đa hóa lợi nhuận, giảm thiểu rủi ro hoặc điều chỉnh tỷ trọng cổ phiếu trong danh mục. Điều này hỗ trợ hữu hiệu cho quá trình đưa ra quyết định có nên sử dụng lệnh ATC hay không.

֎ Sử dụng khối lượng giao dịch hợp lý: Nhà đầu tư cần lựa chọn khối lượng giao dịch phù hợp với mục tiêu, cũng như là cách để quản trị rủi ro cho danh mục. Khối lượng giao dịch lớn chỉ thích hợp khi nhà đầu tư chắc chắn về xu hướng giá cổ phiếu trong tương lai, ngược lại, nếu họ hoài nghi về nhận định của mình nhưng vẫn muốn hành động ngay, việc sử dụng khối lượng giao dịch vừa phải là cách làm khôn ngoan trong trường hợp này.

֎ Đánh giá kết quả: Việc sử dụng lệnh ATC mang đến rủi ro là mức giá có thể trượt ra ngoài kế hoạch, khiến nhà đầu tư phải mua giá cao và bán giá thấp. Nếu điều này xảy ra, họ cần đánh giá thiệt hại và đưa ra chiến lược giao dịch điều chỉnh trong tương lai.

Lệnh ATC là một trong những lệnh cơ bản được sử dụng trên sàn HOSE và HNX, do đó, tất cả các công ty chứng khoán tại Việt Nam đều cung cấp tính năng đặt lệnh trên cả hai nền tảng website và ứng dụng điện thoại của mình. Về cơ bản, giao diện của các công ty là khác nhau, tuy nhiên, cơ chế đặt lệnh vẫn sẽ tương tự.

• Bước 1: Cài đặt ứng dụng hoặc truy cập website của công ty chứng khoán. Đảm bảo bạn đã có tài khoản giao dịch và đã đăng nhập thành công vào ứng dụng.

• Bước 2: Chọn mua hoặc bán chứng khoán trên giao diện của ứng dụng và website, đồng thời chọn loại cổ phiếu muốn giao dịch.

• Bước 3: Chọn loại lệnh là ATC và số lượng cổ phiếu muốn giao dịch

• Bước 4: Sau khi bạn đã điền đầy đủ thông tin đặt lệnh, hãy kiểm tra lại một lần nữa để đảm bảo chính xác. Đôi khi, bạn có thể cần cung cấp một số thông tin bổ sung, ví dụ như mật khẩu giao dịch.

• Bước 5: Khi đã kiểm tra và chắc chắn rằng thông tin đã đúng, nhấn nút "Đặt lệnh" để gửi lệnh ATC lên hệ thống. Hệ thống sẽ xử lý yêu cầu này và thông báo kết quả khi phiên ATO kết thúc. 

• Lệnh ATC được sử dụng như thế nào?

Lệnh ATC được sử dụng để mua hoặc bán cổ phiếu vào cuối phiên giao dịch với giá đóng cửa cuối cùng.

• Lệnh ATC có đặc điểm gì?

Lệnh ATC có một vài đặc điểm quan trọng có thể kể đến như giới hạn thời gian đặt lệnh trước giờ đóng cửa, không thể thay đổi khi đã đặt lệnh, đồng thời có thể khớp lệnh với mọi giá miễn là có thanh khoản.

• Lệnh ATC có thể hủy bỏ hay thay đổi không?

Trên sàn HOSE và HNX, lệnh ATC không được phép hủy bỏ hoặc thay đổi sau khi đã được đặt, do đó, cần cân nhắc kỹ trước khi đặt lệnh.

• Ai có thể sử dụng lệnh ATC?

Bất kỳ nhà đầu tư cá nhân, tổ chức, hoặc quỹ đầu tư đều có thể sử dụng lệnh ATC để giao dịch.

• Lệnh ATC có lợi ích gì?

Lệnh ATC giúp tận dụng được thanh khoản lớn cuối phiên giao dịch, đồng thời đảm bảo rằng lệnh của bạn nhiều khả năng sẽ được thực hiện với giá đóng cửa của phiên.

• Lệnh ATC có rủi ro gì?

Rủi ro lớn nhất của lệnh ATC đó là giá đóng cửa cuối cùng có thể khác với giá dự kiến, từ đó ảnh hưởng đến lợi nhuận của nhà đầu tư.

• Lệnh ATC có thể thực hiện được trên tất cả các loại chứng khoán không?

Không, lệnh ATC không thực hiện được trên tất cả các loại chứng khoán. Tại Việt Nam, sàn UPCOM không có màn đấu giá cuối phiên để đóng cửa, do đó, nhà đầu tư không thể đặt lệnh ATC đối với những cổ phiếu niêm yết trên sàn giao dịch này.

• Lệnh ATC có giới hạn số lượng cổ phiếu không?

Lệnh ATC không có giới hạn về số lượng cổ phiếu được đặt, tuy nhiên, nó sẽ chỉ được khớp nếu có thanh khoản đối ứng.

• Lệnh ATC có phí giao dịch riêng không?

Phí giao dịch cho lệnh ATC không khác so với các lệnh giới hạn (LO).

• Lệnh ATC có ảnh hưởng đến giá chứng khoán không?

Lệnh ATC sẽ ảnh hưởng đến giá chứng khoán trong trường hợp lượng cổ phiếu được mua hoặc bán trong lệnh ATC lớn và tác động mạnh đến thanh khoản thị trường.

•   NIM là gì? Hệ số này quan trọng như thế nào với các ngân hàng 

•   Tỷ suất cổ tức là gì?Cách chọn cổ phiếu có tỷ suất cổ tức cao

•   Đầu Tư Cổ Phiếu Là Gì? Cần Bao Nhiêu Tiền? Cách Đầu Tư Cổ Phiếu An Toàn Tại Việt Nam
  

•   Hợp đồng tương lai (Furtures) là gì? Hướng dẫn giao dịch hợp đồng tương lai

•   Quỹ mở là gì? Cách tối ưu hóa lợi nhuận khi đầu tư quỹ mở

•  10 cách học đầu tư chứng khoán và tìm hiểu về chứng khoán cho người mới bắt đầu 

•   Cách tính phí giao dịch chứng khoán và so sánh phí giao dịch chứng khoán công ty nào thấp nhất