Dãy Fibonacci là gì? Hướng dẫn cách sử dụng hiệu quả trong phân tích kỹ thuật

Tom Aspray, một nhà giao dịch và nhà phân tích chuyên nghiệp với hơn 30 năm kinh nghiệm về thị trường tài chính cho biết: 

Hầu hết các khoản lỗ trên thị trường chứng khoán đều là kết quả của việc quản lý tài khoản kém hoặc một điểm dừng sai lầm. Nếu không có đủ tự tin để xác định được vùng hỗ trợ hoặc vùng kháng cự khi nhìn vào biểu đồ thì một nhà giao dịch hoặc nhà đầu tư sẽ không thể đưa ra một phân tích nhất quán được.

Là một nhà phân tích kỹ thuật, ông dùng các con số, chỉ số. và mô hình để làm nền tảng cho các quyết định giao dịch của mình. Các công cụ này được sử dụng để lập kế hoạch cho mọi khoản đầu tư hoặc giao dịch, trong đó dãy Fibonacci là công cụ được sử dụng thường xuyên nhất. 

Chúng ta sẽ sử dụng tỷ số Fibonacci rất nhiều trong các hoạt động giao dịch, vì thế các nhà đầu tư nên tìm hiểu về nó để có cái nhìn chi tiết hơn.

1.1 Lịch sử hình thành của dãy số Fibonacci

Dãy số Fibonacci được nhà toán học người Ý Leonardo Fibonacci phát triển trong thế kỷ 13 với công dụng tạo ra các chỉ số kỹ thuật. Bắt đàu bằng chữ số 0 và 1, các chữ số trong dãy số Fabonacci được tạo ra bằng cách lấy tổng của hai chữ số đứng trước. 

Ví dụ: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89,144, 233, 377, v.v.

Chuỗi Fibonacci còn đặc biệt vì tỷ lệ vàng 1,618 hoặc 0,382. Trong chuỗi Fibonacci, bất kỳ số đứng sau nào cũng xấp xỉ 1,618 lần số trước (bỏ qua một vài số đầu tiên). 

Ví dụ: 89 : 55 = 1,618

Còn nếu lấy một chữ số bất kỳ để chia cho số đứng sau nó một số thì kết quả sẽ là 0.382 (bỏ qua một vài số đầu tiên). 

Ví dụ: 55 : 144 = 0,382

1.2 Ứng dụng dãy Fibonacci

Tỷ lệ Fibonacci là phổ biến trong cuộc sống hàng ngày, được tìm thấy trong sự hình thành thiên hà, kiến trúc, cũng như cách một số thực vật phát triển. 

Vì thế, một số người tin rằng, chuỗi Fabonacci có thể được chia thành các tỷ lệ mà có thể cung cấp manh mối về xu hướng phát triển của thị trường tài chính.

Fibonacci là một chủ đề rất lớn và có nhiều nghiên cứu về Fibonacci khác nhau tuy nhiên Fibonacci hồi quy và Fibonacci mở rộng là hai khái niệm được áp dụng nhiều nhất trong đầu tư chứng khoán.

- Các mức Fibonacci thoái lui (Fibonacci retracement): 0.236, 0.382, 0.500, 0.618, 0.764

Các mức Fabonacci thoái lui hay còn gọi là các mức hồi hoạt động theo lý thuyết như sau: sau khi có sự thay đổi về giá lớn theo một hướng nào đó thì giá sẽ hồi quy hay quay lại với các mức trước đó trước khi quay lại mức ban đầu. Các nhà giao dịch có thể sử dụng các mức Fibonacci hồi quy như là các vùng hỗ trợ và vùng kháng cự. 

- Các mức Fibonacci mở rộng (Fibonacci Extension): 0, 0.382, 0.618, 1.000, 1.382, 1.618

Các nhà giao dịch sử dụng các mức Fibonacci mở rộng để ước tính các mục tiêu giá tiềm năng cũng như các mức thu lợi nhuận. Rất nhiều nhà giao dịch đang theo dõi các mức này để đặt lệnh mua và bán nhằm kiếm lợi nhuận. Vì thể, công cụ này có xu hướng hoạt động thường xuyên hơn.

3.1 Tìm được các mức Fibonacci thoái lui

☆Tìm cấp độ hỗ trợ

Trước khi sử dụng công cụ Fibonacci để xác định các mức hỗ trợ hoặc mức kháng cự tiềm năng, nhà giao dịch phải có khả năng xác định được một Đỉnh đảo chiều (Swing High) và Đáy đảo chiều (Swing Low). 

Đỉnh đảo chiều là một điểm đỉnh của một xu hướng giá trong bất kỳ khung thời gian nào có mức cao hơn một số đỉnh nhất định ở xung quanh nó. Ngược lại, Đáy đảo chiều là điểm đáy của một xu hướng với mức thấp hơn một số đỉnh xung quanh nó.

Khi 2 điểm này được xác định, hãy chọn công cụ Fibonacci thoái lui trong phần mềm giao dịch của bạn để kết nối Đáy đảo chiều đến mức Đỉnh đảo chiều. Các mức hỗ trợ tiềm năng sẽ được tạo ra, được gọi là mức thoái lui.

Hình 1: Ví dụ cách tìm mức hỗ trợ với Fibonacci thoái lui-Nguồn: Tradingview&Coindesk

Trong biểu đồ trên, NEO (NEO/BTC) dao động ở mức thấp 0,001834/BTC đã được kết nối với mức cao 0,015170/BTC trên khung thời gian hàng ngày bằng cách sử dụng công cụ Fibonacci thoái lui.

Có thể thấy, các mức thoái lưu gồm 0,236; 0,382; 0,5; 0,618; 0,786 đều nằng trong mức hỗ trợ, ít nhất là tạm thời, khi giá tăng trở lại trong tháng 9.

☆Tìm mức kháng cự

Quá trình tìm mức kháng cự tiềm năng phần lớn tương tự như tìm mức hỗ trợ, ngoại trừ lần này nhà đầu tư sẽ kết nối Đỉnh đảo chiều với Đáy đảo chiều.

Các mức thoái lui sẽ lại xuất hiện bằng cách chia khoảng cách từ đỉnh đến đáy với các tỷ lệ trong chuỗi Fibonacci. 

Hình 2: Ví dụ cách tìm mức kháng cự với Fibonacci thoái lui-Nguồn: Tradingview&Coindesk

Trong biểu đồ trên, các mức kháng cự dự kiến cho Stellar Lumens (XLM / BTC) đã được tính toán bằng cách sử dụng công cụ Fibonacci để kết nối mức Đỉnh đảo chiều 0,0000006/BTC với mức Đáy đảo chiều là 0,00002139/BTC. 

Một lần nữa, giá đã phản ứng với các mức Fibonacci thoái lui. Tất cả các mức 0,786, 0,618, 0,5 và 0,382 đều cung cấp mức kháng cự và trong nhiều trường hợp sẽ cung cấp cho nhà giao dịch các mục tiêu tối ưu để kiếm lợi nhuận từ vị trí của mình.

3.2 Cách tính mức Fibonacci thoái lui

Bản thân chỉ số Fibonacci thoái lui không theo bất kỳ công thức nào. Khi áp dụng Fibonacci thoái lui cho biểu đồ, các đường thường được vẽ theo tỷ lệ phần trăm của xu hướng giữa 2 điểm được chọn.

Ví dụ, nếu giá tăng từ $ 10 đến $ 20 và hai mức giá này là điểm được sử dụng để vẽ biểu đồ Fibonacci thoái lui, thì mức 23,6% sẽ ở mức $ 17,64 

◆ ($ 20 - ($ 10 x 0,236)) = $ 17,64

Mức 50% sẽ ở mức $ 15,00 

◆ ($ 20 - ($ 10 x 0,5)) = $ 15,00

Trong trường hợp nhà đầu tư gặp khó khăn trong việc tính toán cấc chỉ số Fabonacci, một số phần mềm có thể trợ giúp như:

Công cụ tính Fibonacci của trang web Investing

Fibonacci mở rộng là công cụ mà các nhà giao dịch sử dụng để thiết lập mục tiêu lợi nhuận hoặc ước tính mức giá có thể đi được bao xa sau khi quá trình thoái lui kết thúc. Các mức Fibonacci mở rộng phổ biến là 61,8%, 100%, 161,8%, 200% và 261,8%.

4.1 Cách tính mức Fibonacci mở rộng

Fibonacci mở rộng cũng không có công thức tính. Khi áp dụng cho biểu đồ, nhà giao dịch chọn ba điểm để vẽ theo tỷ lệ phần trăm của các chuyển động giá đó. 

Nhà đầu tư có thể xác định các mức Fibonacci mở rộng bằng cách sử dụng ba lần nhấp chuột. Đầu tiên, nhấp vào Swing low đáng kể, sau đó kéo con trỏ của bạn và nhấp vào Swing high gần đây nhất. Cuối cùng, kéo con trỏ của bạn xuống và nhấp vào bất kỳ mức thoái lui nào.

Hình 3: Tỷ giá USD/CHF với Fibonacci mở rộng-Nguồn:Babypips

Từ biểu đồ ta có thể thấy, giá đã tăng mạnh đến mức 61,8%, gần sát với mức Swing high trước đó. Sau đó, giảm xuống mức 38,2% và tìm thấy vùng hỗ trợ. 

Giá sau đó tăng và tìm thấy ngưỡng kháng cự ở mức 100%. Một vài ngày sau, giá đã tăng trở lại trước khi tìm thấy mức kháng cự ở mức 161,8%. Như vậy, các mức 61,8%, 100% và 161,8% là nơi tốt mà nhà đầu tư có thể thu được lợi.

4.2 Các mức Fabonacci mở rộng cho biết điều gì?

Các mức Fabonacci mở rộng là một cách để thiết lập các mục tiêu giá hoặc tìm các khu vực hỗ trợ hoặc kháng cự dự kiến khi giá đang di chuyển vào một khu vực nơi các phương pháp tìm kiếm hỗ trợ hoặc kháng cự khác không thể áp dụng. Các mức Fabonacci mở rộng có thể được sử dụng cho bất kỳ khung thời gian hoặc trong bất kỳ thị trường nào. Thông thường, các cụm mức Fibonacci chỉ ra một khu vực giá sẽ giúp các nhà giao dịch trong việc ra quyết định của họ. 

4.3 Hạn chế của việc sử dụng các mức Fibonacci mở rộng

Các mức Fibonacci mở rộng không phải là yếu tố quyết định duy nhất của việc mua hay bán một cổ phiếu. Các nhà đầu tư nên sử dụng các tiện ích mở rộng cùng với các chỉ số hoặc biểu đồ khác khi tìm cách xác định một hoặc nhiều mục tiêu giá. Mô hình nến (candlestick patterns) và Phương pháp giao dịch theo hành động giá (price action) đặc biệt cung cấp nhiều thông tin khi nhà đầu tư muốn xác định liệu một cổ phiếu có khả năng đảo ngược ở mức giá mục tiêu hay không.

Không có gì đảm bảo giá sẽ đạt và/hoặc đảo ngược ở một mức mở rộng nhất. Giá có thể di chuyển qua nhiều cấp độ mà không theo các mức độ Fibonacci mở rộng.

4.4 Sự khác biệt giữa Fibonacci mở rộng và Fibonacci thoái lui

Trong khi các mức Fibonacci mở rộng cho thấy giá sẽ đi theo mức thoái lui thì các mức Fibonacci thoái lui cho biết mức thoái lui có thể sâu đến mức nào. Nói cách khác, các mức Fibonacci thoái lui đo lường những cú hồi trong một xu hướng, trong khi các mức Fibonacci mở rộng đo các sóng xung theo xu hướng.

Nhiều nhà giao dịch tin rằng các số Fibonacci đóng vai trò quan trọng trong nền tài chính. Như đã thảo luận ở trên, chuỗi số Fibonacci có thể được sử dụng để tạo tỷ số hoặc tỷ lệ phần trăm mà các nhà giao dịch sử dụng. Chúng bao gồm: 23,6%, 38,2%, 50% 61,8%, 78,6%, 100%, 161,8%, 261,8%, 423,6%.

Các tỷ lệ phần trăm này được áp dụng bằng nhiều kỹ thuật khác nhau:

◆ Fibonacci thoái lui - Đây là các đường nằm ngang trên biểu đồ biểu thị các khu vực hỗ trợ và kháng cự.

◆ Fibonacci mở rộng - Đây là các đường nằm ngang trên biểu đồ cho biết nơi nào có thể đạt được sóng giá mạnh.

◆ Fibros Arcs - Đây là những chuyển động giống như la bàn, xuất phát từ mức cao hoặc thấp đại diện cho các khu vực hỗ trợ và kháng cự.

◆ Fibonacci Fan- Đây là các đường chéo được tạo bằng cách sử dụng mức cao và mức thấp đại diện cho các khu vực hỗ trợ và kháng cự.

◆ Fibonacci Timezone- Đây là các đường thẳng đứng trong tương lai được thiết kế để dự đoán khi nào biến động giá lớn sẽ xảy ra.

Khi sử dụng các công cụ Fibonacci, xác suất thành công của giao dịch ngoại hối có thể tăng nếu được sử dụng với các mức hỗ trợ và kháng cự khác cũng như đường xu hướng và mô hình nến để phát hiện điểm vào và điểm dừng lỗ. 

Hy vọng bài viết này có nội dụng hữu dụng cho các bạn. 

•   Sóng Elliott là gì? Hướng dẫn sử dụng sóng Elliott trong giao dịch 

•   Ichimoku là gì? Cách sử dụng Mây Ichimoku để nắm bắt tín hiệu giao dịch

•   Bollinger band là gì? Cách vận dụng chỉ số Bollinger band

•   RSI là gì? Công thức tính và cách sử dụng chỉ số RSI
  

•   TOP 17 mô hình nến đảo chiều và cơ bản-cách xem biểu đồ nến Nhật mọi trader cần biết

•   07 loại biểu đồ kỹ thuật phổ biến để phân tích kỹ thuật online